|
|
|
|
|
२४ २०७२ जेठ
= ॥ 4,
) ५ यो
he
— =
6 ee SO 002 |
| A 7) ck LS Se 4
xs Py oe
i ee 1H
0 |
।। ॥
चिप!
| i = a
ji J i ee
Ae mi
aT ' tt — |
७० ८ ९१, See Seem
c ७2 सक जा ee ©
it SS
Wale 4 mr
tw “० ३१९, i}
4 {
penis |
पण 0210 hem, - ।
त नकम NT ee 0०44004020222 09०3
ees दल 0055 +f no rs Bes. fis. BESTE:
हट रज डड जे क 0१00 002 3
era ae ४? : LET, STS cide (ISIS [gaat opt ae
PSL fare Ass pA ees bios si Pea ee न eS ea
fo हक र जि कक सह रिट हज Fi a ee
peor Salar SEF: कक कनल उ पनिर उडि 5 Pe ee
लक त ies Pasa £29522 eas
OEE SB pa EE FESS ISS IEE Bees
PSE a hae a5 2 spe se म नजि:
ipa ee Bed etre ee ae Bie
Stags 2279 > Dar ae se te eet oP टु:
IFA Laie cae o pete teeta a Pe
न ott ed Oa
हर सन रम
दि र बज डिन, aga
|
|
4 a aoe GB eae Aaa Ue ee
i
लेख ८ भे
८ | शर ७ . . 4
hs eS > |
i ७ | 7 ae > }’ :
या लक्की चौधरी
.. भत्केका
भत्केका सम्पदाको
॥ हु
14 गरितपर्छ ?
। पनर्निर्माण गरिनपर्छ
|| ii र वा
{ | fy वि.सं. २०७२ वेशाख १२ गते शनिवार मध्यान्ह ११ : ५६ को 'शक्तिए
i भूकम्पले, सयौँ वर्षदेखिको संरक्षित पुरातात्विक सम्पटा तथा सांस्क।
a Sores fais. tae fon | co weap Bu ae.
वि.सं. २०७२ वेशाख १२ गते शनिवार मध्यान्ह ११ : ५६ के'शक्तिशाली
भूकम्पले, सयौँ वर्षदेखिको संरक्षित पुरातात्विक सम्पदा तथा सांस्कृतिक
वैभवहरूलाई मिनेटभरमै ध्वस्त गरिदियो । ५२. वर्षअघिको वि.सं. १९९० को
महाभूकम्पबाट केही क्षति पुगेका ऐतिहासिक घरोहरहरूलाई मर्मतसम्भार गरेर
ठड्याइएका थिए । सो सम्पदालाई यसपालिको विमाशकारी भूकम्पले तहसनहस
गरिदियो । पुर्खाका चिनारीका रूपमा जोगाइएका ऐतिहासिक सम्पदाहरूमाथि
यस पल्टको बैरी भूकम्पको आँखा लाग्यो । ऐतिहासिककालमा पुर्खाको सीप,
कला र परिश्रमले सजाइएका सास्कृतिक वैमवहरू क्षणभरमा तहसमहस भए |
सुशोभयमानरूपमा ठडिएका सम्पदाहरू मत्किदा वस्ती नै कुरूप देखियो | पुराना
सीप, कला, कौशल र परिश्रमले जोहो गरिएका सम्पदालाई पुन; पहिलेकोजस्तै
गरी ठड्ट्याउन संकिन्छ कि सकिदैन भन्ने चुनौती अहिलेको पुस्तासामु प्रकृतिले
थपिदिएको छ । अहिलेको पुस्ताको सीप, कला कौशल र जाँगरको परीक्षा लिने
काम अहिलेको भूकम्पले गरेको छ । |
आन्तरिक तथा बाह्य पर्यटकहरूका लागि प्रमुख आकर्षणको केन्द्र रहेका
ऐतिहोसिक सम्पदाहरूको पुनर्निर्माण अनिवार्य मानिन्छ । पुर्खेको। आशा र भरेसाको
रूपमा रहेका सांस्कृतिक वैमवहरूको उचित संरक्षणमा लागन नसंकै पुर्खाका आत्माले
सरापे छन् | पुरानै अवस्थामा सम्पदाको संरचना निर्माण गर्न नसके देश नै कुरूप
देखिमेछ | मुख्यगरी राजधानी काठमाडौँ, भक्तपुर, ललितपुरसहित भूकम्प प्रभावित
जिल्लामा रहेका अधिकांश पुरातात्विक सम्पदाहरू भत्केका छन्| अन्य बाँकी
जिल्लाका ऐतिहासिक सागदाहरूमा क्षेति पुगेको छैन | मुख्यत; उपत्यकाभित्रका तिन
जिल्लामा ऐतिहासिक कला कौशलले निर्माण गरिएका सम्पदाहरू बढी थिए २ क्षति पनि
YC | आक्रर्षकरूपमा तयार गरिएका पुराना सांस्कृतिक सम्पदाहरू विलय भएर गए ।
त्यसका भग्नावशेष मात्र बाँकी छन् | भत्केका ऐतिहासिक घरोहरलाई त्यहीरूपमा युवा
पुस्ताका लागि भूकम्पको झझल्को आउने गरी सजाएर राख्ने कि त्यसको पुनर्सरचना
गरेर पुनः पहिलेकै जस्तै ठड्याउने वहस सुरू भएको छ । कतिपयले ०७२ सालको
शक्तिशाली भूकम्पको झझल्को टिन सम्पदाहरूलाई मत्केकै अवस्थामा संरक्षित
गर्नुपर्छ मनिरहेका छन् मने कतिपयले ऐतिहासिक सम्पदाको संरक्षण र इतिहासको
art गर्नका लागि पनि पुनर्निमाण गरिनुपर्छ मन्ने तर्क गरेका छन्।
भूकम्पले भत्केका पुरातात्विक सम्पटाक्का एक कण पनि महत्त्वपूर्ण हुन्छ ।
त्यसबाट निस्केका छिद्वको पनि संरक्षण गरिनुपर्छ तर यहाँ चेतनाको अभावले हाँ किं
व्यक्तिगत लालसाले हो भत्केका ऐतिहासिक 'सम्पदाका वस्तुहरू धमाधम चोरी हुने
गरेका छन् । मठमन्दिरका घण्टा, घण्टी, फलामे रड तथा त्रिशुलहरू चौरी भइरहेका
छन् । धरहरा मत्किदा त्यसबाट निस्केका जुद्धशमशेर लेखिएका ऐतिहासिक इँटाहरू
केही चोरी भएका 'छन्। c
oe ee । 0 ee ee म तत
|
|
|
|
