|
|
|
पो छाए दे नहर 0000 । .।,)) रिति आआजजजत्ववि्िििििि्ि््विि्् 0000
साटो भे
राहतको सा चिन्ता
।
निसफणि कार्यका तारि चाहिने खर्नौ रुपियाँ संकत्तन गार्नु निश्चय पनि त्यति साज्जिल्रो छ्छैन
साना-दूला दल भूकम्पबाट भत्किएका संरचनाहरूको खिचेर ल्याएर फेसबुकमा राखेर समाजसेवी कहलाउने सम्मेलन आयोजना गर्दैछ । त्यसका लागि हुखु
७1), ) पुनःनिर्माण गर्न बेलियो संरकार आवश्यक भएको भन्दै प्रवृत्ति यसपटक पनि प्रशस्त देखिएको छ | यसो भनेर सरकारका तर्फबाट क्षतिको यथार्थपरक विवर्रेण
1 & » ( 0) नयाँ सरकार गठनको गोलचक्करमा लागेका छन्। घर-परिवार तथा ज्यानको वास्ता नगरी वास्तवमै राहत तथा त्यसको पुनःनिर्माणका लागि र त र विस्तृत
॥ » १) यस विपद्को समयमा पनि राजनीतिक दलका नेताहरू बितरण तथा उद्धार कार्यमा खटिएका सुरक्षाकर्मी, दिन कार्यक्रमसहितको योजना त प्रस्तुत हो।
100 जनताको आलो घाउमा मलम लगाउनुको साटो आठ "रात एक गरेर बिरामीको सेवामा खटिएका स्वास्थ्यकर्मी, सरकारले भने भूकम्प गएको डेढ महिनासम्म पनि
ग ् वर्षदेखि बन्ने कुनै छेकछन्द नै नदेखिएको संविधान भूकम्पबाट क्षतविक्षत क्षेत्रको स्थलगत भ्रमण गरी राहत वितरण गर्ने प्रयोजनका लागि समेत यथार्थपरक
पट 0 एक महिनाभित्र जारी गरेर राष्ट्रियै सहमतिको बलियो निरन्तर ताजा खबर प्रवाह गर्ने सञ्चारकर्मीलगायत क्षतिको विवरण संकलन गर्नै 40011110404 विदेशी १
न सरकार निर्माण गरी पुनःनिर्माण कार्य थाल्ने गफ गरेर समाजसेवीका योगदानको अवमूल्यन गर्न खोजेको : दातासमक्ष प्रस्तुत गरिने विस्तृत & ;
[ जनता झुक्याउनमै तल्लीन छन्। आफ्नै संरचना. भने कदापि होइन । केवल जतिसुकै सत्कार्यमा पनि. विवरण त. कता:.हो. कता । जसोतसो अहिले नै
"| अन्तर्गतका कर्मचारीले महिनौं लगाएर पीडितका घरघँरै कहीं कतै अनियमितता वा मरमोलाहिजा भएका छन् राहत वितरणका लागि तयार गरिएको विवरण ने
- ॥./ पुगेर तयार गरेको विवरणमा समेत विश्वास नगर्ने भने तिनलाई उजागर गर्नु लेखकीय धर्म मएकाले त्यही दातासमक्ष प्रस्तुत गरियो भने पनि अहिले नक्कली
सरकारले जनताका बिग्रे/मत्केका संरचना समयमै धर्मको निर्वाह मात्र. गर्न खोजिएको हो । घरवारविहीन पीडितको विवरण पनि संकलन गरियो भन्ने.:जुन
पुनःनिर्माण गराउला भनेर के आधारमा पत्याउने ? भएकाहरूलाई बाँड्न ल्याइएका त्रिपालमा करोडौँको : राष्ट्रिय चर्चाको विषय बनेको छ, त्यसलाई विदेशी
हालको विवरण यथार्थपरक मएन भन्ने घोटाला भएको, राहतका रूपमा बाँडिएको चामलसमेत - दाताले:सजिलै पत्याउलान् र सरकारले मागे अनुरूप
० 0 ४ बहानामा राहतको रूपमा बाँड्नुपर्ने रकम समयमा खान अयोग्य भनेर फिर्ता गर्नुपरेका, विदेशबाट आएका ::: सहयोग देलान् भनेर विश्वास गरिहाल्ने आघार पनि
जतिसक्दो छिटो आवश्यक 111. उपलब्ध नगराएर सरकारले आपतमा परेका राहत सामग्री सञ्चार माध्यममा हल्लाखल्ला भएपछि त छैन नि] त्यसैले सर्वप्रथम क्षतिको विश्वासिलो
आवश्यक जनताप्रति लापरबाही देखाउन कदापि मिल्दैन। निजी गोदाममा लुकाइराखेको अवस्थामा फेलापरेका, विवरण संकलन गर्न सक्नुपन्यो । र को ॥
मात्रामा थप कर्मचारीको समेत अहिले परिचयपत्रसहित सो रकम उपलब्ध गराउने राष्ट्रिय विपद्को बेलामा समेत अति आवश्यकः आगामी ६४९ ९३/२,:०९२:०- रले अपेक्षा
भन्ने सरकारले नयाँ योजना ल्याएको छ। त्यो सामग्रीमा पनि कालोबजारी भएका लगायतका दर्जनौं गरे जस्तो सहयोगको वचनबद्धता प्राप्त गर्न
व्यवस्था गरेर पीडितका घरघरै भने_पनि पुनःनिर्माण कार्य त गर्नु नै छ। । क 0
झु र पा र क किरा आवश्यक रकम संकलनको वैकल्पिक योजना
पुगेर परिचयपत्रसहित रकम ) ८ $ हा बेलैमा तयार गरिराख्नु, जरुरी छ। घुनःनिर्माणका-: -- (-
बाँड्ने छ लागि अनुदानका "रूपमा दिइने रकमको मात्र »
पनि र गरे गलत विवरण व्यवस्था गरेर मात्र पनि पुग्दैन । यसका लागि ं
सच्चिने र जनताले तत्काल राहत परिचयपत्र पहिलो कुरा त भूकम्पबाट क्षतविक्षत अर्थात् पहिरो ।
& परिचयपत्र तथा बाढीको चपेटामा आउन सक्ने गाउँ बस्तीका
पनि पाउने दुवै कार्य एकैपटक बासिन्दालाई . सुरक्षित ठाउँमा स्थानान्तरण गर्नु गु
। ॥ जरुरी छ| त्यसबाहेक अहिलेकै जस्ता ठूला विपत्ति
हुनेथियो | कम्तीमा सरकारले यति ? (922 आगामी दिनमा पनि नआउलान् भन्ने छैन । १)
काम समयमै गर्नसक्यो भने पनि 041 सरकारले अब बन्ने घर कम्तीमा बाढी ४०५ द्
2000 0 5 १ पहिरो तथा भूकम्पको खतराभन्दा बाहिर हुनुपर्ने गरी । थ७॥
भोलिका दिनमा सञ्चालन हुने ( योजना तर्जुमा गर्नैपत्यो । त्यसका लागि कम्तीमा ७
/ पनि पहांडी मेगमा एउटा घर एउटा डाँडामा र अर्को । हः
पुनःनिर्माण कार्यमा पनि सरकारको घर अर्को डाँडामा हुनेगरी बनाउन दिनु भएन । ष्
सहभागिता आशलाग्दो रहनेछ भनेर 2: यो कुरा भन्न जति सजिलो छ गर्न मने कता हो स्
» / ९९ कता कठिन छ किनभने मानिसको वस्ती मनेको ट
विश्वास गर्न सकिन्छ । ४ “०५५ 75७. ६ 2 व 'केवल घर, गोठ र खेतीपाती मात्र होइन । वस्ती
1100 सि लत । | /१ 1 १ 104 ७ ०५/” त्यो हो, जहाँ मानिस जन्मेदेखि नमरेसम्मका सम्पूर्ण “1? |”
र र ली . / 30 रा ०2० $५ सि ७ द् ती) 2
थि पकर के र तलिनट / )उपता कप 00 002७ प्र) 2७, क्रियाकलाप, रीतिरिवाज, संस्कार आदि अनगन्ती (/ ०
२५ सिठी शो रक” विर क 00 ८'७०८/ /% झमुरा पहिकित माटोमा समाहित भएको हुन्छ।
2000 00 40) 0 ने कको छै मानिस आफ्नो सम्पूर्ण कूरा परित्याग गर्न सक्छ तर
ब आनन्दराम आचार्य एकदमै उचित छ तर त्यसलाई पनि जतिसक्दो छिटो समाचारमा आधारित भएर तथा कतिपय क्षेत्रमा र संस्कार हत्तपत्त छाड्न तयार हुँदैन । | छी
आवश्यक मात्रामा थप कर्मचारीको समेत व्यवस्था लेखकले देखेका विवरणका आधारमा यी हरफहरू यसको ताजा उदाहरण भूकम्पबाट सिंगो गाविस )|
मनसुन शुरु हुन अब केही दिन मात्र बाँकी गरेर पीडितका घरधघरै पुगेर परिचयपत्रसहित रकम हेखिएका हुन्। नै मानवविहीन बन्यो भनिएको रसुत्रा जिल्लाको ८
छ। वैशाख १२ गतेको विनाशकारी भूकम्प तथा पनि बाँड्ने गरे गलत विवरण सच्चिने र जनताले यस महाविपत्तिको अवस्थामा तत्काल गरिनुपर्ने लाङटाङका वासिन्दा बनेका छन् । हिउँ पहिरोले |
त्यसपछि लगातार आएका साना-ठूला पराकम्पनबाट तत्काल राहत पनि पाउने दुवै कार्य एकैपटक हुनेथियो। उद्धार, राहत वितरण, औषधोपचार तथा अस्थायी चिराचिरा परेको त्यस ठाउँमा भूकम्प आएको डेढ
ध्वस्त निजी, सरकारी तथा पुरातात्त्विक एवं सांस्कृतिक कम्तीमा सरकारले यति काम पनि समयमै गर्नसक्यो बासस्थानको व्यवस्था गर्ने कार्यमा त यस्तो अवस्था महिनापछि सुरक्षाकर्मीसँगै मिलेर आफन्तका शव
महत्त्वका संरचना पुनःनिर्माणको योजना अझै तयार भने पनि भोलिका दिनमा सञ्चालन हुने पुनःनिर्माण छ भने आगामी दिनमा खर्बौं रुपियाँ खर्च गरेर भूकम्प बटुल्दै पर्यटकीय आकर्षणको केन्द्र रहेको त्यस
भइसकेको छैन। मनसुनी वर्षा शुरु हुनु अघि नै कार्यमा पनि सरकारको सहभागिता आशलाग्दो रहनेछ प्रतिरोधी संरचनासहित स्थायी बसोबासलगायत ठाउँलाई आगामी दुई वर्षीमत्रमा पहिलेको भन्दा
भूकम्पबाट घरवारविहीनहरूलाई कम्तीमा अस्थायी भनेर विश्वास गर्न सकिन्छ । यस महाविपद्को समयमा सरकारी एवं पुरातात्विक तथा सांस्कृतिक महत्त्वका राम्रो बनाउने प्रतिबद्धता व्यक्त गर्न थालेको समाचार
बासस्थानका लागि जस्ता तथा अन्य आवश्यक यस अघि सरकारले सञ्चालन गरेका उद्दार तथा संरचना निर्माणका बेला के अवस्था होला ? अहिलेकै प्रकाशमा आएको छ । यो त एउटा उदाहरण मात्र हो
सामग्री जुटाउन सरकारले राहतका रूपमा प्रतिपरिवार राहत वितरणलगायतका कार्यमा देखिएका लापरबाही जस्तो व्यवस्थापन र अनुगमनकै भरमा विनाशकारी प्रायः सबै गाउँ बस्तीको अवस्था यस्तै हो । त्यसैले
१४ हजार रुपियाँ दिने निर्णय गरे पनि त्यो समेत अझै र विगतमा सरकारी काम कारबाहीमा देखिने जस्तै भूकम्पबाट ध्वस्त संरचनाहरूको पुनःनिर्माण गरिने सरकारले यी सबै कुराको साङ्गोपाङ्गो मिलाएर
कागजमै सीमित छ। भूकम्पबाट बढी प्रभावित १४ नातावाद, कृपावादका चर्तिकलाबाट त आगामी दिनमा . हो भने निश्चित छ, त्यो कार्य पनि अहिलेको राहत बस्ती स्थानान्तरण वा एकीकृत बस्ती विकास गर्नु
जिल्ला तोकिए पनि महिनौ लगाएर सरकारी कर्मचारीले सञ्चालन हुने पुनःनिर्माणका कार्य पनि यस्तै हुने हुन् वितरण जस्तै हुनेछ। अर्थात्, सुगम स्थानमा २४ त्यति सजिलो कार्य पक्कै पनि होइन ।
ने तयार गरेको पीडितको विवरण पनि यथार्थपरक कि भन्ने चिन्ता लाग्नु स्वाभाविकै हो । महिनालाई पुग्ने राहत सामग्री जम्मा हुने र विकट भूकम्प पीडितलाई राहत दिन दिइने क्रणमा
भएन भन्ने बहानामा धेरैजसो जिल्लामा राहतका भूकम्प प्रभावित कतिपय जिल्लाका अति भेगका र वास्तवमै राहतको आवश्यकता भएकाहरूले सरकारले शुरुमा २ प्रतिशत ब्याजमा अन्य कुनै
रूपमा दिने भनिएको त्यही १५ हजार रुपियाँ पनि विकट क्षेत्रमा अझै पनि उद्धार कार्यसमेत हुनसकेको भने केही पनि नपाउने अवस्था दोहोरिने कुरामा दुईमत शुल्क लिन नपाउने प्रचार गरे पनि अहिले सम्भवतः
अझै दिन थालिएको छैन । अनि कसरी बन्छन् वर्षा छैन भने राहत वितरणलगायतका अन्य कार्य त कता छैन। त्यसैले ध्वस्त संरचनाहरूको पुनःनिर्माण कार्य सरोकारवाला निकायको दबाबमा परेर हुनसक्छ,
अगावै अस्थायी बासस्थान ? भूकम्प पीडितले राहत हो कता । रसुवा जिल्लाको लाङटाङ क्षेत्र, दोलखा सञ्चालन गर्न अधिकार सम्पन्न उच्चस्तरीय निकाय विभिन्न शुल्क थप्न पाउने नयाँ निर्देशिकाले त्यस्तो
पाए/नपाएको, समयमै उद्धार एवं उचित औषधोपचार जिल्लाको सिंगटी क्षेत्र तथा गोरखा जिल्लाका बारपाक गठन गरिनुका साधै त्यत्तिकै अधिकार सम्पन्न अनुगमन ब्याज ४/५ प्रतिशत नाघ्ने भइसकेको छ. भने भोलि ।
तथा बासको व्यवस्था भए/नभएको लगायतका विषयमा र )920२७० २ यसका केही उदाहरण हुन् त यसैबीच गर्ने निकाय पनि सँगसँगै तर्जुमा गरिनु जरुरी छ। के होला ? अर्को कुरा त्यही क्रण प्राप्त गर्न पूरा
अनुगमन गर्न खटिएका सभासद्हरूले गहतका रूपमा राज टुँडिखेल, बालाजु पार्क, नयाँसडकको यति ठूलो निर्माण कार्यका लागि चाहिने गर्नुपर्ने अनगन्ती प्रावधानका कारण त्यो क्रण प्राप्त
दिने भनिएको १५ हजार रुपियाँको साटो ५० हजार भूगोलपार्कका साध्यै अन्य जिल्लाका पनि सुगम अर्थात् खर्बौं रुपियाँ संकलन गर्नु निश्चय पनि त्यति गर्नै मुश्किल छ । केही गरी प्राप्त भइहाले पनि त्यो,
रुपियाँ दिन सरकारलाई निर्देशन दिएका छन् । गाडीमा जान सकिने क्षेत्रमा वातीनुकूलित गाडीहरूमा सजिलो छैन। सरकारले सहयोग रकम जम्मा पनि हिमालका मानिसलाई तराईको हपहपी छ
ठीक यसैबेला संविधानसभामा प्रतिनिधित्व गर्ने पुगेर राहत सामग्री हस्तान्तरण गरेका केही तस्बिर गर्न आगामी असार १० गते अन्तर्राष्ट्रिय दाता स्थानान्तरण गरेसरह पो हुने होकि? ४ छी ई
त होता पर्व ननम 003 न 0000000006000010601010101010001010101010101010101010101101010000007000 1101
निजी गोदाममा लुकाइराखेको अवस्थामा फेलापरेका, विवरण 'संकलन गर्न सक्नुपन्यो । त
गष्रिय लिफ्टको ढेलाम्रा समेत अ्रति आवश्यक: आगामी दाता सम्मेलनबाट सरकारले अपेक्षा
सामग्रीमा पनि कालोबजारी भएका लगायतका दर्जनौं गरे जस्तो सहयोगको वचनबद्धता प्राप्त गर्न
भने_पनि पुनःनिर्माण कार्य त गर्नुनेछ। 0110
आवश्यक रकम संकलनको वैकल्पिक योजना ९
बेलैमा तयार गरिराख्नु, जरुरी छ। घुनःनिर्माणका
लागि अनुदानका, रूपमा दिइने रकमको मात्र
व्यवस्था गरेर मात्र पनि पुग्दैन । यसका लागि
पहिलो कुरा त भूकम्पबाट क्षत्तविक्षत अर्थात् पहिरो
तथा बाढीको चपेटामा आउन सक्ने गाउँ बस्तीका
बासिन्दालाई . सुरक्षित ठाउँमा स्थानान्तरण गर्नु
जरुरी छ | त्यसबाहेक अहिलेकै जस्ता ठूला विपत्ति
आगामी दिनमा पनि नआउलान् भन्ने छैन ।
सरकारले अब बन्ने घर कम्तीमा बाढी
पहिरो तथा भूकम्पको खतराभन्दा बाहिर हुनुपर्ने गरी
योजना तर्जुमा गर्नैपन्यो । त्यसका लागि कम्तीमा
पनि पहाडी मेगमा एउटा घर एउटा डाँडामा र अर्को
घर अर्को डाँडामा हुनेगरी बनाउन दिनु भएन ।
यो कुरा भन्न जति सजिलो छ गर्न.मने कता हो
कता कठिन छ किनभने मानिसको वस्ती मनेको
केवल घर, गोठ र खेतीपाती मात्र होइन । वस्ती
त्यो हो, जहाँ मानिस जन्मेदेखि नमरेसम्मका सम्पूर्ण
क्रियाकलाप, रीतिरिवाज, संस्कार आदि अनगन्ती
|
|
