शिक्षण संस्थाको प॒तर्निर्माण ०, विद्यार्थीलाई विचल्लीमा पार्ने कार्य कदापि गरिनु हुँदैन. “ “क उपत्यकाबाट मोफसलका. जिल्लामा फर्कनेहरूको वा निजी जुनसुकै शिक्षण संस्था भए पनि त्यहाँ आवश्यकता रहने मएकाले ती मनकारी संस्था र क क्रम उग्र रूपमा 'बढ्यो। यस सन्दर्भमा सरकार, पढ्ने सबै बालबालिकाको सुरक्षाको प्रत्यामूति व्यक्तिले शिक्षण संस्थाको पुनःनिर्माणमा, पुग्याएको गह. निजीक्षेत्र र उच्च माध्यमिक विद्यालयहरूले समेत गर्नुपर्ने दायित्व सरकारको भएकाले मूल्याङ्कनको. योगद्वानको कदर गर्न सरकार पछि पर्ने छैन मन्ने क [.. यातोयातको निःशुल्क सेवा पुग्याए। व्यवस्थापनमा परिपाटीमा विविध स्तर निर्धारण गरिएको आशंका अपेक्षा छ। 1 2) - देखिएका केही कर्मी, त्रुटि बाहेक यस: कार्यको ' गर्नु उपयुक्त देखिएन । राष्ट्र अहिले भूकम्पबाट क्षति मएका मत 00 मुक्तकण्ठले प्रशंसा गर्नै पर्दछ । भूकम्पपश्चात्‌ खासगरी निम्न माध्यमिक र संरचनाको निर्माणका साथै पुनःनिर्माण, नवनिर्माण ॥/ भूकम्पका पराकम्पन आज..पर्यन्त गइरहेछन्‌ माध्यमिक तहमा अध्ययन गर्ने केही बालबालिकामा र एकीकृत विकास योजना तयार गरिरहेछ! यो ७ ) र सम्बन्धित क्षेत्रका विज्ञले दिएको जानकारीअनुसार मनोवैज्ञानिक असर परेको वस्तुस्थिति बोध प्रशंसनीय कार्य हो। यसै क्रममा शिक्षण संस्थाको १ यो क्रम अझै केही समय चलिरहन सक्दछ तर गरी उनीहरूलाई प्रारम्भिक चरणमा नियमित “नयाँ मापदण्ड र संहिता समेत तयार गरिनु पर्दछ |! 00:५१ 0101: लामो कालसम्म शिक्षण:संस्था बन्द गरिँदा त्यसले पठनपाठनमा सम्मिलित नगराई दश जति मनोपरामर्श वर्तमान अवस्थामा, जस्तै घरपरिवारका लागि निमणि राजनीतिक पार्टीका केही समाजमा प्रतिकूल प्रभाव पर्ने ठहर गरी यही जेठ १७ दिने व्यवस्था मिलाइयो । यसअन्तर्गत उनीहरूलाई गस्एिका भवन शिक्षण संस्था सञ्चालन गर्न दिने, सवधेसैककरै गतेदेखि शिक्षण संस्थाहरू सञ्चालनमा ल्याइएका नाचगान, खेलकुद, चित्रलेखनका साथै भूकम्पबारे साढे दुई आना जरगामा छ/सात तले घर निर्माण स्वयंसेवकले विभिन्न जिल्लामा छन्‌ । भूकम्पले करिब आठ हजार विद्यालयमा क्षति नडराउनं र यो आइहालेमा यसबाट सुरक्षित रहन गर्न दिने, खुला चौर र ठाउँको व्यवस्था नभएका : 2 र नारा पछ ने 4 8 नुर ठाँउँमा:पनि शिक्षण सँस्था सञ्चालन गर्न दिने आदि चार/पाँच सय अस्थायी शिक्षण 2 1000 की एरिणटीमा एएविशम लगाउने पर्दछ. संस्थाको निर्माणमा पुग्याएको 0000 0000? मोफसल र उपत्यकामा पनि विगतमा योगदान उल्लेखनीय छ| 0.0 छ 202 2022 सल्नातोन गरन से सिक रन नल कातकुत्कै छ... 450... सञ्चालन गर्न सम्मव देखिएनन्‌ । यो समस्य”) मानिसलाई घरको जस्तै शिक्षण -- । १७ र 10777077:1011512:::02 निराकरणका लागि पठनपाठन चल्नै नसक्ने गर -" [ संस्थाको न यि घ्वस्त भएका शिक्षण संस्थाका विद्यार्थीलाई : अत्य एवं स्वास्थ्य संस्थाको पनि 1074 4400000:,,002004. 2460... संस्थाले बाँडेर भर्ना लिने, शिक्षण संस्थाहरू आवश्यकता रहने भएकाले ती 041 की |) र ॥| पन्य [क 2 0 00 एकआपसमा आबद्ध हुने आदि कार्य प्रारम्म गर्न 0 7131 ॥ 7) / ॥। |] $ सकिन्छ । यस कार्यमा सरकारको समेत सहयोग मनकारी संस्था र व्यक्तिले शिक्षण र 0 ॥॥ ,11 । 1, लिई शिक्षण .संस्थाको संगठनहरूले सहकार्य गर्न संस्थाको पुनःनिर्माणमा पुन्याएको. | [ ८ %| / 0 पी, समदठ। मको आम अभावमा पठनपाठन बन्द हुने, योगदानको कदर गर्न सरकार /40/460/45//6::4 0 || ॥ “0 20 ४ 2204. नय ! ही पछि पर्ने छैन भन्ने अपेक्षा छ। तल लका 1000. 0000 2027 शिक्षाको उन्नयनका लागि सरकारी संस्थाका भा राणा मागि 0106 निजि 00 / पप... साथै निजी क्षेत्रले समेत ठल्लेखनीय भूमिका निर्वाह 2 00500-“011. र 22 न न “पु 2 0004 07202 4 7 फे ०0000201011177000000207- गदै आँधेको छन्‌ । अतः पूबेम्पिले खि ऐख्पाएको सबै वप्रोडाभीमदैदभटै 0 0202000217000 न लसल 222, हि यु 20010401 0 (22,440 सयलाई । अतः कूकेन्पिले शत एुस्माएको सै - 0000 20/000045::50/18070010:09007716.: -.- 22 र 000 21100010201010112212 5202 शिक्षण संस्थालाई सरकास्ले जनतालाई गृह निर्माणका १ 2 क कन सा वि १०2 गि”7 हन लागि दिएको जस्तै सहयोग दिनु पर्दछ। यस्तो गत , वैशाख १२ गते गएको शक्तिशली (७0:00 1000: 2000 ००00 1200 सहयोगबाट सबै संस्थाको पुनःनिर्माण हुन नसक्ने भूकम्पलाई पछ्याउँदै वैशाख १३ र २९ गते गएका (1222: न 2021 हा | € त ७. पनि देखिएकाले तिनीहरूलाई आवश्यकताअनुसार छ । यस भूकम्पले पुग्याएको क्षतिको अन्तिम विवरण १ त क का उपलब्ध गराइनु पर्दछ । शिक्षण संस्थामा गरिएको सार्वजनिक भइनसके पनि त्यसको अनुमान लगाउन पुगेकाले पनि सबै जिल्लामा पठनपाठनको कार्यक्रम अवलम्बन गरिनुपर्ने व्यवहारबारे बोध गराइएको लगानी अन्ततोगत्वा राष्ट्रको मानवस्रोतको विकासकै सकिन्छ । प्रकृतिको यस प्रहारले कुनै क्षेत्रलाई पनि सहज ढङ्गले सञ्चालन गर्न त्यति सहज छैन । थियो । यस कार्यमा स्कुलका शिक्षक/शिक्षिकाका लागि गरिएको लगानी हो । ३ अछुतो राखेन । सार्वजनिक मवन, शिक्षा, स्वास्थ्य, यस्तो अवस्था विद्यमान रहे पनि करिब १० लाख साथै विभिन्न कलाकार, मनोविज्ञानवेत्ता, चिकित्सक नयाँ नेपाल निर्माण गर्ने सम्बन्धमा राष्ट्रले कृषि, पर्यटन आदि सबै क्षेत्र प्रभावित भए । गरिवका जति वालबालिका स्कुल जानबाट वञ्चित रहने एवं अन्य सहयोगीले सघाए । यस्ता मनोरञ्जनात्मक शिक्षाको क्षेत्रमा लगानी बढाउँदै जानु अनिवार्य पा झौपडीदेखि घनीका महलसम्ममा यसले क्षति मएकाले यसको विकल्प खोज्नु जरुरी थियो र क्रियाकलापबाट विद्यार्थीहरू शिक्षण संस्थामा देशभर प्रारम्भिक शिक्षा पूर्णतः निःशुल्क हुन सकेको पुग्यायो । विकास र समृद्धिको पथमा लम्केको हाम्रो अस्थायी कक्षाकाठा/टहरा निर्माण गरेर म पनि अभ्यस्त हुँदै गएपछि उनीहरूलाई नियमित छैन । निजी विद्यालयको कथा मिन्न छ। सरकारीँ भूपरिवेष्ठित राष्ट्रलाई यसले कम्तीमा दश-पन्ध्र वर्ष पठनपाठन प्रारम्म गर्नेबारे सरकारले निर्णय लियो। पठनपाठनमा संलग्न गराइएकी छ र निजी क्षेत्रमा भए गरिएका लगानीको वासलात पछाडि धकेकिलटिएको छ । यस कार्यमा ढिलाइ गरेको मए शैक्षिक सत्रको भूकम्पपछि जिल्लास्थित शिक्षण संस्थाको अध्ययन गर्ने हो भने यसले समाजमा परोक्ष ढङ्गले कुनै पनि राष्ट्रको विकास र समुन्नतिको सम्पूर्ण कार्यक्रम प्रभावित हुने थियो । “ मानचित्र नै फेरिएको छ। केही जिल्लामा शिक्षण वर्ग विभाजन गरिरहेछ । अतः सरकारले माध्यमिक आधार शिक्षा हो | वि.सं. २००७ पश्चात राष्ट्रले मूकम्पपश्चात्‌ विद्यालल मवनहरूको संस्थाहरू पूर्ण रूपमा भग्नावशेषमा परिणत भएका विद्यालयसम्म निःशुल्क शिक्षा दिनेबारे ठोस नीति अविरल प्रगति गरेको क्षेत्र शिक्षा नै हो भन्दा वस्तुस्थिति बोध गर्न र विद्यालयको निरीक्षण गर्न कारणर अस्थायी टहरा निर्माण गर्न पनि समय लाग्ने पारित गर्नमा ढिलो गर्नु हुँदैन। यस सन्दर्भमा अत्युक्ति नहोला | वि.सं. २०२५ मा राष्ट्रिय शिक्षा निर्देश गरिएको थियो। तद्‌अनुरूप विद्यालयहरू भएकाले सरकारले त्यस्ता विद्यालयका विद्यार्थीलाई सरकारी शिक्षण संस्थाहरूले पाए सरहको र पद्धतिको थालनी भएपछि 'देशभित्रै प्राविधिक शिक्षाले कक्षा सञ्चालन गर्नै नहुने गरी भत्किएका भवनमा अन्य विद्यालयमा भर्ना लिन बाटी प्रशस्त गरेको निजी विद्यालयलाई पनि दिइनु ब निजी 0 ७ ८ इनु पर्दछ । निजी सरकारी गति लिन थाल्यो । देशमै चिकित्सक, इन्जिनियर, रातो स्टिकर, मर्मत गरी सञ्चालन गर्न हुने मव्रनमा छ । गोरखा जिल्लाबाट सयौँको संख्यामा त्यस्ता जहाँ पढे पनि ती विद्यार्थी राष्ट्रका सम्पत्ति कृषिविद्‌, वनविद्हरू उत्पादन हुनथाले,| प्राविधिक पहेँलो स्टिकर र भवन दुरुस्त रहेको अवस्थामा विद्यार्थी चितवनका विद्यालयमा स्थानान्तरण हुनुले सरकारले भूकम्पबाट भा र गैरप्राविधिक शिक्षित समुदाय समेत परिचालन हरियो स्टिकर टाँस्न निर्देश गरियो तर कतिपय समस्याको गाम्मीर्य बोध गर्न सकिन्छ। यसरी पुनःनिर्माण पाँच वर्षभित्र भएको क्षतिको गरी देशलाई सन्‌ २०२२ सम्ममा विकिसित राष्ट्रको अभिभावकले यसरी टाँसिएको स्टिकरमा शंका गरी घरबार छाडी अन्त जान नसक्ने विद्यार्थीको नियमित अनुमानित समयावधिमा ती :040015. तुलनामा पुग्याउने सदिच्छामा पनि यस महाभूकम्पले आफ्ना छोराछोरीलाई स्कुल/क्याम्पसमा पठाउन पठनपाठनका लागि सरकारले छिष्टो वैकल्पिक सक्छ। यस कार्यले न्यून १००7::0022:.2' तुषारापात गरेको छ । असहज ठानेको, विरोध गरेको अवस्था पनि व्यवस्था गर्नु जरुरी छ । यस सन्दर्भमा राजनीतिक तर शिक्षण संस्थाको $:200124 बक त वैशाख १२ गतेको भूकम्पले चौध जिल्लामा देखियो | त्यसमा पनि सरकारी विद्यालय र निजी पार्टीका- केही स्वयंसेवकले विभिन्न जिल्लामा त्यति लामो 124 सको तकाधका मा अति प्रमाव पारे नि यसले देशभरिकै जनजीवन विद्यालयको मूल्याङ्कनमा विविधता अपनाइएको, चार/पाँच सय अस्थायी शिक्षण संस्थाको निर्माणमा तीन वर्ष) क तय म बक अनदा पाप्यो। भूकम्प गएपछिको पहिलो निजी विद्यालयको मूल्याङ्कन लचिलो गरिएको पुन्याएको योगदान उल्लेखनीय छ। मानिसलाई गरिनु वन पिक तालिका निर्माण मदेखि नै शिक्षण संस्था बन्द मए्‌। काठमाडौँ जस्ता आलोचना समेत्त नभएका होइनन्‌ । सरकारी घरको जस्तै शिक्षण एवं स्वास्थ्य संस्थाको पनि न त हक र कुशल | त र वा का का क का हराम हना फक लर नि जक रका एक 7 कछ नाप ला तहहिहिहिहिहि हि हल हररिलाािजिजजजिजलिपिलिलििििजजिजििलिलििजिलिििलिििििममिमयगाममामामममामाममाल्मल11191091901004_._.__. नि या न्लाका द्‌ ०22- छरहाए ७२ (0१06 0प्न्न्थ्जर)