I =n, —a _ 2 ५ aie " oe aa Pr "TR ८ , "छा" ता क लका कर कला नि छी ७७ हा s १७ ; ~~ 22 घट NS 22८८ De NT: Baek S pars) at, PIE SS See Soma loot ecare Ca . Cee . = ‘ ‘ ७ क हा | ’ = . a L छ क) त — जा >* 3 ७ 7 a = so टु ।। आय . ~ a 4 C : as om ew ; as es AS eae er ame come) Vics! Vee! led [seo Pa ci हा । a ची 1h ~, क a - : 1 ०७, ie sae eA, ५ र ois ees! “को 007 tae a eats) lee) Paes ae र्‌ mel J bel | NESS ys a ; ) ५0१७ a ». Saget छ...) et y) ae है ५७ ० A a. es 0 2060 ९ २०७ 4 ) ८१; Nk हु See | aw CO त ey x iF sec Sy महत्त्व छ । प्राचीन पशुपतिनाथ, तिलेश्वर भत्काइदिए। ढुंगा-माटो तथा इँटा- आफ्नो ठाउँको घामिक तथा मन्दिर, सरस्वतीकुण्ड रहेको यो धामको माटोका घर ठाडो गारो र छाना भए रमणीय प्राकृतिक सम्पदा संरक्षण गरी cs म तीन किलोमिटरमाथि मनकामना माईको पनि भित्र बस्नै नहुनेगरी चर्किएका छन्‌, पर्यटकीय लाम लिनथालेका स्थानीयले | र के ' मन्दिर बनाएर पूजा-आजा चलाइएको नभत्काइ हुँदैन । तै तत्काललाई यिनले काठ र जस्तापाता प्रयाग गरर, बनाएका Pe tl छं। स्थानीयले तिलेश्वर महादेव मन्दिरको मान्छेलाई किचेनन्‌ । टहरा आउँदा केही वर्षसम्मका लागि क का जीर्णोद्धार गरे । यो क्षेत्रको संरक्षण स्थानीय बासिन्दामा देव- पर्यटकीय “कटज' का रूपमा प्रयाग गर्न [a समितिले आफ्नै स्रोतबाट पुजारीको देवीप्रतिको यो आस्था र विश्वासले सक्नेछन्‌ । कही वर्ष अगाडि उजाड oe व्यवस्था गरी धार्मिक सम्पदाको Sie उनीहरूको मनोबल बढाएको छ। यही बनिसकेको पाखो, पत्थरमा वन हुकाइ त पाक ३ गरी संरक्षणका लागि पुरातत्व विमागको विश्वासले उनीहरूमा सामूहिकताको. बढाइ संरक्षणमा लागेको प्रतिफल स्थानीय म पनि ध्यानाकर्षण गराएको छ। तिलेश्वर भावना बढाएको छ। ज्यान रहे काम बासिन्दाले विपद्को बेलामा पाउन सक । महादेव र वडा नं.- ३ मा नवनिर्मित गर्न सकिन्छ मने जस्तै उनीहरू आफ्नो उनीहरूले राहत-सहयोगका लागि ॥ केपी गौतस मनकामना मन्दिरमा ठूलो शक्ति रहेको : व्यवस्थापन आफैँ गर्न लागे। तत्काल अरूसँग हात पसार्नु परेन]. क कक a जनविश्वास छ। पुजारी दुर्गाहरि नेपाल नेपाली सेनाले मनकामना मन्दिर परिसरमा सरसर्ती gal FE दे यस 7 र मनकामना, फुल्चोकी मन्दिर संरक्षण एउटा त्रिपाल राखिदियो । सरकार तथा क्षेत्रका घर चिरिएका छन्‌ । ढल्न $: ! सुधार समितिका अध्यक्ष रवीन्द्रकुमार गैरसरकारी क्षेत्रका तर्फबाट अरू केही लागेका वा' बढी जोखिममा रहका घर “केटाकेटी आउँछन्‌, मट्याङ्ग्रा- घिमिरेले आग्रह गर्नुभयो- अब भूकम्पले सहयोग आएन । घर भत्केका परिवारलाई भत्काएर मानवीय क्षति राक्ने काममा चलाउँछन्‌, जान्छन्‌, हा हौँ.हा ।' . क्षति नपुग्याओस्‌ भन्ने कामनासहित त्यही त्रिपाल अनि मन्दिर संरक्षण नेकपा (एमाले) को स्वयंसेवक टोलीले 'हेल्मेट र ज्याकेट «मिरेर, सावेल स्वस्ति-शान्ति, भूमि तथा -क्षमा पूजा समितिबाट निर्माणाधीन वृद्धाश्रममा सहयोग गरिरहेको देखियो । एमालेको उचालेर फोटो खिच्छन्‌, फेसबुकमा राखेर आयोजना गरेका छौँ, आइदिनुपच्यो | राखियो। मन्दिर संरक्षण समितिका पूर्व राष्ट्रिय स्वयंसेवक परिचालन अभियान, स्वयंसेवा गरेको प्रचार गराउँछन्‌ । के यो आग्रह टार्न नसकेर जेठ अध्यक्ष तथा लालीगुराँस वन उपमोक्ता , निर्वाचन क्षेत्र नं.- १, ललितपुरको भन्दा के ठूलो, हां हा हा ... ।' २७ गते पुगियो रमणीय मनकामना समितिका अध्यक्ष राजेन्द्र सिलवालले टोली कमाण्डर युवा संघ नेपालका चिया-चौ तारामात्र होइन, मन्दिरमा । पूजा शुरु मएको थियो । ओहो भन्नुमयो- सरकार त यहाँमन्दा बढी क्षति रमेश पौडेलको आग्रहमा पुगियो वडा कार्यालयहरूमा पनि गफाडीहरूले मूकम्प स्थानीयको आस्था । पूजा ,आयोजक, र आपत्‌ भएको ठाउँमा लाग्नुपत्यो होला। नं.- ९-सिँजापती गाउँमा | तत्कालीन पीडित नागरिकको उद्धार, सहयोगमा संरक्षण समितिका अध्यक्ष घिमिरेले. हामी बाँच्यौं, अरूको मुख ताकेर समय जिल्ला पञ्चायत समितिका सभापति लागेका स्वयंसेवी समूहबारे यस्ता भन्नुमयो- यहाँका देव-देवीको ठूलो खेर फाल्नुमन्दा आफ्नो व्यवस्थापन स्व. मीमबहादुर सिँजापतीलगायतका टिप्पणी गरेको सुनिन्छ। यी गफाडीले शक्ति छ, सफा गर्न छानामा चढ्दा पनि आफैँ गर्न लाग्यौं । अल्छी TT क्षतिग्रस्त घर त्यही टोलीले मत्काइदिँदै मूकम्पबाट क्षतिग्रस्त 'घर-मन्दिरको हल्लिने फुल्चोकी माईको मन्दिरसमेत लेले- ३ र ४ का २५० परिवारलाड थियो। सुत्केरी अवस्थाकी पवित्रा सफाइ र व्यवस्थापनका लागि एक टुक्रा भूकम्पमा भत्केन। यो गाविसमा ५०० लालीगुराँस वन उपभोक्ता समितिले सिंजापति मन्दै हुनुहुन्थ्यो- कच्चा जिउ इँटा उचालेका भए पनि तै बिसेक, उल्टो जति घर क्षतिग्रस्त मए तर अन्यत्र जस्तो प्रतिपरिवार जम्मा १० रुपियाँ दस्तुर लिएर छ, कतिखेर बच्चासहित पुरिने हुँ मन्ने स्वँंयसेवीको अवमूल्यन गर्नमा पौरख घरले किचेर मानवीय क्षति भएन । टहरा बनाउने काठ उपलब्ध गराएको पीर थियो, उहाँहरूले घर मत्काइदिएर देख्छन्‌ । 'त्यत्रा घर क्षतिग्रस्त भए मन्नुहुन्छ छ । जस्तापाता आफैँले किनेर पीडितले सहयोग गर्नुभयो। टहरोमा बस्दा त ललितपुर जिल्लाको सातदोबाटोबाट तर घरहरू त सद्दे नै देखिन्छन्‌ नि त' भन्ने त्यही काठबाट आकर्षक टहरा बनाएका जोगिइएला नि! १६ किलोमिटर टाढा पर्ने ., जिञ्चासामा घिमिरेको मनाड थियो- थप छन्‌, केही वर्ष घान्ने खालका | टहरा अर्का पीडित रोजिन्द्र सिंजापतिको लेलेको तिलेश्वरधाम गाउँको छु मानवीय क्षति नहोस्‌ मनेर स्वयंसेवी बनाइसक्न असार १ गतेसम्मको समय गुनासो थियो- सरकारी वा' अरू कुने एतिहासिक र पुरातात्विक । टोली आएर ढल्न लागेका तोकिएको छ । त्यसपछि काठ दिन बन्द संस्था र पार्टीका तर्फबाट सहयोग गर्न की घ र ह रू गरिने छ। पछि पक्की घर बनाउन दुई कोही आएनन्‌ । सरकारी कर्मचारीको ieee ap । ०७ वर्षसम्म समितिकै प्रत्यक्ष निगरानीमा टोलीले त मित्र बस्नै नहुने यस्ता घर १ | - पख” आवश्यक काठ उपलब्ध गराउने निर्णय ठाडा देखेर आंशिक क्षतिको सूचीमा कक) | हक पनि यो धार्मिक वन समितिले गरेको पारेर हिँड्यो । भत्काउन आफैले म it iw). oe छ। नसकेपछि यो टोलीलाई आग्रह गरियो । “606 ॥ पि 2. / उहाँहरूले सामान, अन्नपात निकालेर 7 |, म a 2 gr. |. me | १ सुरक्षित पारिदिनुमयो र घर भत्काइदिदै | | म । \ ७५७ 00 छ फु error’ Bie ee) : । नि त्यहाँका ढुंगा-माटां वा डटा- \ : शि माटोका अधिकांश कच्ची घर मत्काउनुपर्ने म “रट अवस्थामा छन्‌ । ती घर आफैँ पुनर्निर्माण म ६ ue oA a ae गर्न सबै पीडितको क्षमता पनि छैन तर । A meee सरकारी कर्मचारीले ' आशिक क्षति मा म | $ बाँकी सूचीकृत गरिदिएपछि राहतको बाटो पनि छ बन्द मएको बुझाइ स्थानीयको छ। | ८ ४७, 4000 भूकम्पलगत्तैदेखि नै स्वयंसेवामै संलग्न (4070 Ue PRR ae | पूर्व गाविस अध्यक्ष मीठाराम के.सी. Nanas Adee, | को भनाइमा कर्मचारीबाट ठेक्का जस्तो \ | 7 हँ ae वा झारा टार्नेखालको काममात्र भयो, Da cg (Ca an i ae जवाफदेही जनप्रतिनिधिको सेवाको CY A 4 8 =i 2९ त्य 21 र “2247 ate: wes 7, त a ™ ही 4 ee @ @& एउटा घर मत्काउँदै गदां माथिबाट खसेको इँटा लागेर उहाँ घाइते हुनुमएको रहेछ। 'उहाँमात्र होडन, हाम्रो टोलीका २५ प्रतिशत कोही घाइते मएका छन्‌ त कोही घुलोका साथै मोकप्यासले बिरामी मएका छन्‌', कमाण्डर रमेशले जानकारी दिनुमयो । बिहान ७ बजेदेखि खटिएको टोली दिउँसो साढे एक बजे खानाको तरखरमा थियो। यी तीन घर मत्काएर अर्को ठाउँमा जाने बताइँदै थियो | यसरी नै स्वयंसेवी टोलीले यो निर्वाचन क्षेत्रमा दुई सयमन्दा बढी घर-मग्नावशंषको व्यवस्थापनका साथै न्यून आय मएका परिवारका लागि चार दर्जन टहरा निर्माण गरिदिएको रहेछ। आफ्नै खेतीपातीको तयारी गर्नुपर्ने बेलामा मोकप्यास नमनी आफैँ घाइते र बिरामी हुँदै आपत्‌ विपद्मा परेका जनतालाई सेवा पुग्याइरहेका छन्‌ स्वयंसेवीहरूले । सरकारी प्रयास वा स्वयंसेवीहरूको समर्पणलाई खिज्याउँदै गफ गर्नेहरू आफ्नो व्यवस्थापन आफैं गर्ने लेलेका बासिन्दा तथा स्वयंसेवामा निरन्तर पसिना बगाइरहेका स्वयंसेवीहरूसँग तुलनालायक छैनन्‌ । न त घारिला लुगामा सजिएर एक छिन सावेल उठाई फोटो खिचाएर प्रचार गर्ने, एक सय रुपियाँ सहयोग गरी एक लाखको प्रचार र अनुदान पड्काउनेहरू नै जनसेवक हुन्‌ । तिनको त व्यापार अवसर मएको छ। सके आफ्नो घरमा एक कप्को कोदाली नखनेका युवा कार्यकर्ता पार्टीको आह्वानमा अठार दिनदेखि निरन्तर जनसेवामा लागिरहेका देखिए । लेलेका रोजिन्द्रले भन्दै हुनुहुन्थ्यो- पार्टीले भोट माग्नेमात्र हैन रै' छ, हाम्लार्ड आपत्‌ पदा Wear WH, बल दियो। जनतासँग माग्नेमात्र होइन, दिन पनि पार्टीहरूले जान्नुपर्छ । यस्तै आपत्‌ विपद्‌ पर्दा जनतालाई सहयोग दिने पार्टीहरूले अब लडाकु दस्ता होइन, स्वयंसेवी दस्ता बनाउनुपर्ने रहेछ । त्यस्ता - प्लम्बिङ जस्ता तालिम दिए एक त आफ्नै घर-काजमा अरूलाई गुहारनु पर्दैन मने अर्कातिर बेरोजगारहरु स्वरोजगार प्नि बन्न सक्छन्‌ । ७ PTE a a ee RR NE ee eT aes फि उल?” जज जितनिकहुरिनिकहि र र कि "हा 1600 उँपकेलन जले a Yr कि ae री ।)), रवी उ 1 क्र | ee ee पप्ररता एका -- / ०2०० रछ ३७ ( 22० I Jone | 2 )