भनिन मनिसा NNR RT TR ne ttt मााााहसत 0०० हँ a 'y - # ॥ 4 * 0 0 9 we st a र सहयोगमा जुटेको भए सरकार त्यहीं देख्थे पीडितले । कठालोमा प्रहरीले समातेका र कपडा च्यातिएका 'रेडिमेड' समाचार ' छपाएर महाभूकम्पमा स्थूलतः जिउँदै छु भन्ने विज्ञापनिक सन्देश दिन सकिएला तर यस्ता सारहीन नाटकको अर्थ रहँदैन | Pee ee ee ee ee eS ॥ त्रिभवनचन्द्र वाग्ले Se नय गत मंगलबार दिउँसो क्रही लेखक तथा वी भनाउँदाहरू सरकार खोज्न बालुवाटार | Wal बसेछन्‌ | प्रहरीले लछारपछार पाय्यो Lan ae ET eA An SE OE BO SY कारण साएणा टणाणजेश रठाणडाणाणाजाणभणाणकणामाणणणाडममाजा जणमणणमटडाालाकणनाम भन्ने तयार समाचार फलाएछन्‌ | विपद्मा पानि उपत्यकाकै पोडितल पानी, त्रिपाल र बिस्कुट खोज्नु पर्छ ? के को सरकार खोज्न बालुवाटार राजनीति गर्ने, विपद्को फाइदा उठाएर समाचारको नपाएका समाचार आएका छन्‌ । सरकारले जाने ? सरकार खोज्नेले काठमाडौँका चौरमा पात्र बन्ने मनोकांक्षाले निर्देशितहरूका लागि यो उद्दार कार्यमा कमजोरी भएको स्वीकार गरेको बसेकालाई दुईचार शिशी पानी मात्र दिने हो विपद्‌ पनि फसलकै मौका भएछ । सरकार खोज्न छ । सरकारी निकायबीच समन्वयको अभाव भने धेरैले पानी पाउने छन्‌ | बालुवाटार जानु र बालुवाटार गएर थाकाइ मार्न देखिएको छ । शुमेच्छुक र मित्र राष्ट्रबाट प्राप्त मारवाडी सेवा समितिले भूकम्प पीडितलाई उपरखुट्टी लगाएर बसेका घटनालाई घर्ना भन्ने राहत सामाग्री पनि वितरण गर्न सकिएको छैन । लाइमनै राखेर खाना दिन सक्ने, भारतका सभासद्ले वाक्यमा प्रयोग गरेर समाचारमा छाउनेहरूले यस्ताखाले विपद्मा उद्दार गर्ने तयारी, प्रविधिर आफ्नो एक महिनाको तलब पीडितलाई दिन्छु भन्न छातीमा हात राखेर सोधुन्‌ कहाँ कतिजनालाई सामग्री पनि रहेनछ सरकारसँग । प्रकृति प्रकोपको सक्ने । हङकङका लिका सिङले रु १० करोड उद्दार गर्न तिनीहरू लागे ? उद्दारमा नेपाल धेरै कमजोर देखियो । मूकम्पको सहयोग घोषणा गर्ने तर नेपाली केही लेखक भने अहिले सरकार खोज्नेबेला होइन सरोकारमा दृष्टिले नेपाल जोखिममा रहेको विगतदेखि कुरौटे भएर सरकार खोज्न बालुवाटार जाने ? केन्द्रित हुने अवस्था हो । जिन्दगीभर कुरा काटेर . अहिलेसम्मको सवै सरकारलाई थाहै थियो तर चाणक्य नीति भन्छ, आपत्तिमा साथी र श्रीमतीको चिन्तक हुने मोह राख्नेले यो देशमा कुन एउटा कुनै पनि सरकारले यसवारेमा ध्यान दिएनन्‌ ] जे परीक्षा हुन्छ । आज सरकारमात्र होइन हरेक सद्दे रचनात्मक काम गरे, लेखे देखाउन सक्ने अवस्था पर्ला त्यही गर्ला भन्ने मानसिकताबाट विगतदेखि मानिसको परीक्षा भइरहेको छ| लोकले सबैको छैन [ मान्छेलाई उराल्ने, बराल्ने, सत्यमन्दा अहिलेसम्मका सरकार चले | यस्तो अवस्थामा मूल्यांकन गरिरहेको छ । तर्क र कुतर्कको श्वासप्रश्वास फेरेर बाँच्नुको सरकारको आलोचना गर्नु स्वाभाविक हुन्छ। राजनीतिक आन्दोलनका क्रममा जेजस्ता अभिनयलाई लेखकीय धर्म मान्न सकिदैन । उद्दार र राहत माग्नु नागरिकको अधिकार नै तौरतरिका अपनाइएको थियो, प्रचार र हल्लाका वैश्याख १२ गतेको महाभूकम्पले गरेको हो तर विपद्मा परेकाको नाम लिएर पत्रिकामा लागि जसरी मिडियाको प्रयोग गरिएको थियो, जनघनको क्षतिको. आजसम्म अनुमान लगाउन 'समाचार' बन्न लालायितहरूको विरोध विपद्‌ र राहतका बेला त्यही तौरतरिका सकिएको छैन | ग्रामीण क्षेत्रमा अपेक्षित उद्दार पुष्ट्याईँ हुँदैन । आपत्‌मा परेकालाई एक शिशी अपनाउनु अभिनय गर्न नजान्ने कलाकारको र राहत पुग्न नसकेको गुनासो आइरहेको छ। पानी उपलब्ध नगराउनेले पहिला त आफूलाई भद्दा स्वाङ जस्तो भएको छ । सरकार खोज्न बालुवाटार, जानुको सट्टा नागरिकको सरकार भएर म छ सांकेतिक रूपमा भए पनि / उद्दार र सहयोगमा जुटेको a ॥ भए सरकार त्यहीँ देख्थे ) पीडितले । कठालोमा > प॒हरीले समातेका र कपडा च्यातिएका | ie ct e- ; onan रेडिमेड समाचार छपाएर z a pore Dra aaee eared ees महाभूकम्पमा स्थूलत: ४ ee ea reek Bee meee जिउंदै छु भन्ने विज्ञापनिक a aie Raa ee en eeeton FO for AHI तर Wi Boe ee हि यस्ता सारहीन नाटकको Soe a — Se et VE tai een de len ORI Ni Rig Nr ta SR gf पीडितका लागि हि बि त कु ee a EP oe erm लक करका उटाग्मा जुटन समाचारको मक लडी दर ही leo eMC S ray end Sale 000 पात्र हुन्‌, नहुनु ठूलो eo ee Mt a 5८२६ be OR Se SS क्रा होइन। सरकार nn ant a en Ne ied Ur eee mee SST Ca, AA eA SO सा i cic], Utd Ua eg peas. Sittieea cae 000२ र त्यहाँका नागरिकले । नआ्ोररवाणणा - (७ obra oko 0205) त उड डा मा या न उ र माल आमामा» eee a ee बुक ? २ ne ie 2 > oe), —— ७००० ३, 0000 a Ge oP a 7 —_* Rains Pepe eet ‘pier - य ॥ | > oo ao ge ae ५ । ० Be > ७ त ॥ a तँ “छक 0000, oO 715 ९25 0 १ ९: ७ 4४ ०” ७ ; ai - ७ % rt, >? . — iit ॥ )० ™ छ ॥ ७ mes - € हँ बा” त्र oS ; on a. | pe g - | ain 4 ॥ wel, = te a yy<, > त — a ७ i छ - ~ " ~< ही -| ००७ न्‌ ॥ | ar a a 4 |. र —~— a न ot wi 4 ७ क 7 ih j a . .* १ ता पा कक । ; ही yo o Fal » - ननकिन त १ bp Lad ry | ae oe ry त । 22" , ¢ jo ~— r <« ही a ; Mj ~ _—. ee छ 4 Faia is Ww 0 बु ॥ ७ 7” र > pie ढ = oe ee ७0 । गी ॥ ॥ be पक». a a . S ~—_—— — y 4 a a १ बक 2 Cr ११ af Tey ७ — 0७” । ald te Sh { x 0 ७ क लज कल, 1 क x J Cs patch a ae त - ॥ पा) = fv > ॥ 7 ७. = - te —a" 9 a ‘ "4 . Gaus Sor 7 eS, ‘4 to भा 0३० ००००: पा” उडे, a : Cx Ee 4 SE ST SEX aS! र क | = — ws ike क पक FA हु $ क | २७४७ - = 2 Oe $ _ ag ने wile Be Se 5 bg - त od 5 क . । त : SE ar ey ee a 8 १० am ७ | Loom a = i Fe. a ७ - | italia es 5 im pi ७ o~ ९ ‘ ne toa, wre a न्‌ “30 4 hs ¥, १ है ७ ८) - हक ०००० " ८ . - Cate ‘ दु CS i ठत ar +s a re “१ 4 ~ a. . 009 हे 02. 2?” ना 4 “4 ९ Vrs । igh Se लेके : ™ by eS ae es र” ae : न ॥, : = J »~ १ त ॥ p " न” कहि : - ; > Ss ९ . - || ९ ae > x ४ ॥ ॥) 2८ = 2. f ie ' ~ ee ee [7529 ‘vg २ छ ad ४० ॥ । a >. ॥ क 22 ‘ क रट . ey ~~ कक 7 4 — ०११ a eon AE >. “ पु । ७७ a ५/ ० - र ॥ ee re 04 A ws a a = eee a ७ . क हु ५ हँ J त क ॥ १ 09५७ SS = a १" |" १७ ; 0 पन लल a 4 . a र क "४ ४ शु र cs क्र जक ही. । जक छ 0 ॥ . ed s ’ ee os a है ० हर a ; ~ ol हँ 0 & न ।। ८ नु न पह हँ A : € - जौ" ७ क छि . - : | नै ७ © हो क क्‌ ge ११ रै : ee. uf Cae Sa rnd den छुन 19 ” Oe hel ha + ae ES nn oe आन्दोलनलाई जनताले कुनै पनि हालतमा निको मानेका छैनन्‌ । माथि पनि भनिसक्िएको छ, उद्दार र राहतमा सरकार कमजोर देखिएको छ तर हरेक नागरिकले आफैँलाई सोध्नुपर्छ भूकम्प पीडितको उद्दार र सहयोगका लागि मैले के गरें ? भूकर्म्प पीडितको उद्दार र संहयोगका लागि ठूलो गर्न सकिएन तर आत्मसन्तोष हुने केही काम गरियो । कर्तव्यबाट च्यूत भएर खरानी घसेर हिंड्ने : छैन मुलुकमा यतिखेर । हातमा गैची, सावेल लिएर उद्दारमा निस्कने हातहरूको खाँचो छ । कर्तव्य के हो, आवश्यकता के हो भन्ने हिसावै नगरी कुनै जमनामा फलिफाप भएको घेराउ आन्दोलन र प्रचारबाजी सधैँका लागि उपयुक्त हुँदैनन्‌ । पर्वत चुरोटको एक जमानामा व्यापार थियो, रेलीबाई फाउन्टेन पेन एक जमानामा लौकपिय थियो तर तिनको व्यापार सघै एकनास रहेन । आघ्‌ुनिक बजारशास्त्रले पनि बजारको यो नियमलाई स्वीकार गर्छ । पञ्चायती निरंकुशताविरुद्ध जस्ता शैलीका आन्दोलन गरिएको थियो अहिले पनि त्यही शैली अपनाउनुलाइ 'पगतिशौील' व्यापार मान्न सकि दैन । त्यस्ता व्यापारीलाई पनि यी खाले व्यापारले हित गर्दैन । पहिला आपरलाई खोज्नु र पाउनु महत्त्वपूर्ण हो। को हो आफ्‌, कहाँ छु आप्‌, आफ्ना कर्तव्य के हो, यसबारेमा जान्नु, अनिमात्र सरकार खोज्न बालुवाटार जानु रचनात्मक हुनेछ। केही हितैषी पत्रकारले समाचार लेखिदिने मोहमा काम गर्नु पहिला नै समाचारका लागि अनुरोध गरिएर यस्ताखाले उपलब्धिहीन बसिबियाँलोमा दिन काट्नुभन्दा केही दिन मौन बसिदिने हो भने कमसे कम उद्दार र सहयोगका -लागि लागेकाहरूको आत्मबल कमजोर हुनेछैन । एक पाकेट चाउचाउ खाएर हाम्रा प्रहरी र सेना उद्दारमा जुटेका छन्‌ । केही .नागरिक समाज पनि यस्ता कार्यमा छन्‌ तर यिनीहरूलाई ओझलमा पार्ने गरी बालुवाटारमा के उघाउन सरकार खोज्न जानु ? जसले आजसम्म गफैले खाए, गफैमा पत्रिकामा छाए, अबका दिन गफाडीहरूका लागि सुरक्षित छैनन्‌ । सबैको मुल्यांकन भइरहने वर्तमान अवस्थामा बाचनकलाले मात्र बाँच्न सकिँदैन । तसर्थ सरकार नदेख्नेहरूले आफूलाई देखे कि देखेनन्‌ ? यो पनि खोजी कै विषय हुनुपर्ने हो। ७