लेखाजोखा?) हिले भाइपरेको अस्पतालहरूलाई ,भाडामा दिने चलन नेपालमा समयसमयमा भूकम्प, जान्छ, , i देशमा : o हिजोआज'“जसरी बढ्दै छा, त्यसले पनि. गएको छ -इतिहासले यसै भन्छ। विसं विपद्को घडीमा जो जही विपद्‌ निम्त्याइरहेको देखिन्छ। नितु 2 LOWS VL Vos Ts तत्पश्चात्‌ २०७२ मा छौं त्यहीबाट rc . अरू मुलुकमा ' क्र छ BISA, हा | आएको भूकम्प नेपालको भूकम्पको छौं त्य जे म सकिन्छ भुभौगोलिक बनोटअनुसार के गर्दा उपयुक्त इतिहासमै ठूला मानिन्छ। यी भूकम्पको त्यही सहयोग गर्नु छड सा ee र विधिलाई अपनाउनु '. धक्काले मेपाललाई झन्डै'पच्चरीस'वर्षपछि aed : कत ' बुद्धिमानीपुर्ण हुने देखिन्छ। व्यापारिक र . whe गरेको: छ।, अहिलेको भूकम्पले उवश्यक छ। यो sara Serie किटान eee अबक्रा । ल्याएको विनाश र त्यसको पुनर्निर्माणलाई र्कालाई 5 दोषारीपण गर्ने दिनमा बस्ती विकासक्क लाग्नै खर्चको आकलन. गर्ने, हो भने. 2 ey z गर्ने “बन्नुपर्छ । छ्यासमिस हुँदा आवासीय ।: .यसलाई.अत्युक्ति भनन मिल्दै . ५ बेला होइन, आफूले cb . संरचना अनेक दृष्टिकोणले धरापमा पेर्ने भूकम्पलाई कर्सेले, बोलाएर, आएको गर्न सकिन्छ त्यो गरेर सम्भावना रहन्छ। अहिले पनि ठाउ- ठाउमा “नभई यो हाम्रोजस्तो भूभौगीलिक क्षेत्रमा गर्न a जाई लता डा घरहरू च्यापमा । हुने प्राकृतिक प्रकोप हो। सकिन्छ सामना. देखाउने बेला हो। जानेमा रकाछ कहीँ or sae ) ', गर्ने, सकिँदैन स्वीकार्नेबाहेक अरू कुनै. 5a हो। जानेमा ४... अहिले देशमा / आइपरेको: विपद्‌ .: विकल्प हाम्रासामु छैनन्‌। भूकम्प:स्वयमा यो देश विकास गर्ने. ene त्यहीबाट eel त्यति विनाशकारी हुँदैन जति मानिसले गर्नेः स्वर्णिम OL अवसर पनि हौ ०... त्यही सहयोग गनु आवश्यक छ। यो एक म गरेका क्रियाकलाप रंकमीकमजोरी हुन्छन्‌। ।: रस्वणिम अवसर पनि हो।. ees . a a Aa होइन, यसैले भूकम्पबाट बे तयारी एकाध वर्ष प्रकृतिले अहिले नेपाली आफूले केगर्न सकिन्छत्यो गरेर देखा: । गरेर पुग्दैन। रिहर्सलले मात्र हुँदैन। यो त 2 | अहिले १ बेला हो। जानेमा यो देश विकास गर्ने :.. नेपालजस्तो देशको लागि संस्कार र: सबै एकजुठ भएर, हातमा: a oe पर्नि हो। प्रकृतिले अहिले ।. “संस्कृतिकै अंग बन्नुपर्छ। भूकम्प आएपछि हात म मिलाएर 4 नेपाली सबै एकजुट' भएर, ,हातमा हात । चेत्नुभन्दा भूकम्प आउनुअगाडि नै बस्ने, ०050 सा 2“ 4. मिलाएर राष्ट्रविकासमा एकबद्ध हुनुपर्छ घरदेखि लिएर सरकारी कार्वालय/ होटेल, विकासमा एकबद्ध हनपर्छ भने सन्देश दिएको त होइन ? वैशाख १२ | विद्यालय, अस्पताल, ब्यारेक, सडक, बाटो > - = ae ie १९५१ Pay 2 ree Pe घरबाहिर पालमा या खुला'ठाउँमा “त्यही किसिमले भूकम्पबाट क्षति नपुग्ने भन्ज Uae] दिएको त... आपसमा मिलेर बंस्दाको अवस्थामा कहाँ किसिमको बनाउनु बुद्धिमानी ठहर्छ भनने... होइन? 1111. पहाड? कहर मधेस,-कहीँ उपत्यका, कहाँ . अहिलेको भूकम्मले स्पष्ट पारिदिएको छ|, eto हिमाल सबै नेपाली भएर र बनेर बस्दा नै हामी इतिहास फगत पढ्छौं“मात्र, त्यसबाट): FEET TET सक्ने शक्ति आएको बिर्सन ! लिनुपर्ने र सिक्नुपर्ने शिक्षा लिन खोज्दैने, | Re Ferree afer Star दुई छिमेकी । जसको कारण समय-समयमा ठूला-ठूला ::5 0,711. मित्रराष्ट्र एव नेपालसँग सम्बन्ध गाँसिएको । खटना र दुर्घटना निम्त्याउँछौं। भूकम्प, नक्कली“ बज्जको आयु, पटक्के “छैनः भने अनेक मुलुक र त्यहाँका जनताले गरेको “अहिले मात्रै गएको होइन्‌; विगतमा; हुन्छ।- ससाना: भूकम्पको: Sanit oe. सहयोग, साँच्चै, ससहनीय छ। एकाध. : पटकपटक गइसकेको छ, तर त्यसबाट पाठ. . त्यस्तो बज्न प्रयोग गरिएको,संरचना ध्वस्त कमीकमजोरी यस्तो बेलामा हुन्छ, भयो. । सिकेनौं। दर्भाग्य यहीनिरछ। | हुन्छ। बाहिरबाट हेदौ चिटिवक परेका दची त्यसैका आधारमा कोहीप्रति कृतष्न हुनु |. बहत्तर सालको यो. भूकम्पले fe अपा भित्रपट्टि नवकली बज्न ] त्यसमा पति छैन। जजसले यो: प्राकृतिक विपद्को । फेरेको जस्तो झन्डै ४३ जिल्लाका पहाडी ठेकदारी काम । विश्व सम्पदा वैत्रलगायत घडीमा रात साँझ नभनी अहोरात्र सहयोग । गाउँ-बस्ती तथा साँस्कृतिक, . धार्मिक, - “सम्पदा क्षेत्रमा ढले-भत्केका संस्चनाहरू गरे ती सबैप्रति कृतज्ञता व्यक्त गर्नुपर्छ। पुरातात्विक सम्पदालाई बेमाखै पार्ने,गरेर . हेर्दो यही यथार्थ देखिन्छ।' सरकारी नेपाली सेना, नेपाल प्रहरी, सशस्त्र प्रहरी, । आयो । भूकम्पमा क्षत्तिग्रस्त र ढलेका घर, भवनहरूको .. दुर्दशामा कमसल अस्पतालहरू, “स्वदेशी, विदेशी | भवन, सम्पदाहरू हेर्दा के देखिन्छ भने “ सामग्रीहरूको प्रयोग जिम्मेवार छ भन्न चिकित्सक, गर्स, सेनाको जवान एवं. | ज्यादाजसो ५० तर्षभन्द्रा माथिका काठ, हिच्किचाउनु पर्दैन पाँच-दस वर्षयता... स्वयंसेवकहरू वास्तवमै घन्यवादका पात्र _ | ईटा, टाम्रल, fan, GA a AM ME RS TR, LI उनीह) Saget ait | प्रयोग WU S| RMR dd Mo oy ae अभिवादन गर्नैपछ। फरार) : त्यसभन्दा/पछि बनेका घर-भवन यात नहुनेगरी 0 0... सडक्रे एवं उपयुक्त बाटो अभावले । गलत इन्जिनियरिङ, गत र्‌ कमजोर. माटो परीक्षण नगरीकन घर- भवन भूकम्प गएको सत्र-अठार दिनसम्म पनि । निर्माण सामग्रीहरूको प्रयोग गरिनाले ' बनाउन हुँदैन खाली जग्गा हुँदैमा, पाइँदैमा झन्डै सत्तरी 'गाविसहरूमा 'राहत नपुगेको. १ ध्वस्त भएको अनुभव,हुन्छ। पछिल्लो त्यहाँ घर बनाउन हुँदैन। माटोको परीक्षण समाचार कति दुःखदायी छ घरबास ।, पच्चीस वर्षयता पिलर सिस्टमकी घर प्रयोगशालामा SB, तर हामीले गुमाएका भूकम्पपीडितहरूको पुनर्स्थापना, “ सहरी क्षेत्र तथा बजार क्षेत्रमा बन्न थाले। ज्योतिषीलाई नि Cats WH सन्तोष सम्पदाहरूको जीर्णोद्धार एवं पुनर्निमाण । “पिलरुकसरी राख्ने कसरी फलाम बाँध्ने मान्यौ। ज्यीतिषीले मैले मात्र हेरेर हुँदै, अबको दिनमा नेपालको पहिली भन्नेदेखि लिएर सिमेन्ट-गिटी, बालुव्राक्रो माटो, परीक्षण: गर्ने: प्रयोगशालाको प्राथमिकता हुनुपर्छ। TAT Ge Sta / मात्रा कस्तो हुनुपर्ने सबै गौण aay er RUSS WA घर बनाउन :हुने, नहुने केही साता बाँकी छ, यस परिस्थितिमा ठडिएपछि घर-भवन बलियो बन्छ भन्ने बताउछु भनेको भए हुन्थ्यो। ज्योतिषीले जसरी हुन्छ भूकम्पमा घरबास: । गलत मानसिकताले -पनि पिलर सिस्टमले, घर-भवन बनाउने माटो: आँखाले हेरेको र्‌ “ गुमाएकाहरूले आआफ्नो घर बनाउन सक्ने (. बनेका ठूला-ठूला भवन:रुएपार्टमेन्टहरूको, सुँघेकै भरमा जहाँतहीँ घर-भवन बने, यो. परिस्थिति सिर्जना सरकारले गरिदिनुपर्छ। बिजोक भयो। त्यहाँ हुनुपर्नेर पुन्साउनुपर्ने “पनि एउटा कमजोरी हो । सतहको माटो हेरेर यसका, साथै नेपालका कुनै पनि गाउँ अन्य, कतिपय मार्पदण्डहरूको कमीको : घर बनाउन हुने/तहुनै छुट्टयाउने जोखना.. सडक-बाटोको अभावले विपद्को घडीमा . «कारण क्षतिग्रस्त हुने पुगे। कतिपय पनि उपयुक्त होइन। सन्तोषकै लागि मात्र, ओझेलमा पर्न नदिन सडक सञ्जाललाई । सन्दर्भमा डकर्मी र ज्यामीलाई जीवनभर हौ भने अर्को कुरा तत्र यसको पनि आफ्नै त्यत्तिकै प्राथमिकताका साथ राखेर विभिन्न “बस्नुपर्ने धघर-भवन बनाउने जिम्मा दियौं। विधिछ ee I tee ud eee आज देखिएका संरचनाहरूको दुर्दशा : सधैं राष्ट्रले, विपद्‌ सहेर बस्नुपर्ने... गर्नु आवश्यक छ। हामीले बिर्सनु हुँदैनकि त्यसले पनि निम्त्याएको छ|. sees SRT SIS fer etl बेलाबेलामा: संडकसञ्चाल नै'बिकासको प्रमुख कडी | 3d Ae, ae, सिमेन्ट संबैको यस्तै भइरहने हो. भने देश र जनताको हो। नेपालजस्तो: भूबतोट भएको देशमा आआफो आयुहुन्छ ।'कृपे बेला सिमेन्टको अवस्था कहिले. सुध्रने? यसका लागि - सुरुमा बढी लगानी. लाग्ने सक्छ तर १ आयु: सय. वर्ष मानिन्थ्यो भने अहिले समयमै विचार पुग्याएर भूकम्पप्रतिरीधक यसर्ले दिने परिणाम नेपाल र नेपालीको । पचास“साठी वर्ष भन थालिएको छ। मात्रा हुन सक्ने घर-भवन, बायो, सडक, लागि युगान्तकारी हुनसक्छ। सडकको ४ र आवश्यक वस्तुहरू मिलाएर बनाएको अस्पताल, कार्यालय, विद्यालय; उपयुक्त ढंगको विकास: र निर्माणले । बज्जेको आयु करिब सम वर्ष छि भने विश्वविद्यालयको लागि, घर निर्माण विकासका अन्य आवश्यकीय तस्चहरूलाई । हिजो-आज बज्र नाम दिइने सेतो सिमेन्टमा निर्देशिका 'तयार पारेर त्यसलाई कडा रूपमा स्वतः आमन्त्रण गरिरहेको हुन्छ; यो : इटांको धुलो मिलाएर बज्जको रङ हुने _ लागू गराउन सक्नुपर्छ। अनुगमनको TSE 100 . गएको वेशाख १२, १३.र २९ गतेको. ' भूकम्प तथा च्यसपछिका प्रकम्स-नेपालक्रो : लागिः एक” किसिमले विध्वंसकारी)' | विनाशकारी र प्रलयकारी बनेर रह्यो) यसले पुस्याएको क्षति कहिले,पूरा हुने हो, .. भविष्यको गर्भमे छ। कति बालबालिका : “टुहुस बने, कति-आमा-बाबु,सन्तानरहित बने, कतिको दाम्पत्य जीवन चुँडियो,. कतिले इष्टमित्र, नातागीता गुमाउनुफ्यो) डा. गोविन्द: 2 is CUS | ) त “ +. । । > 7 ५ क क हु | ७ हा बु ’ . दै $ । 0 ४ , ’ es ry 6 é क a ' 4 ५ a 5 ५ हर ॥ £ } ही | ~ 7 र ॥ | ३ ७ ॥ हु > * _ , a | हु । . ॥ ॥ A । ५ : ७ हु 0० ’ 7 टर ॥ + : . ' 4 © . . ठाउँमा दस तला, चौध तलाक्रा:घर-भवन ; 0000 000 ७,४९१ a eat ati 5 fae AR ue AES ght Oh ce अस्पतालहरूलाई भाडामा दिने चल्न fests जसरी बढ्दै छ्‌: त्यसले पनि विपद्‌ 'निम्त्याइरहेको देखिन्छ। विश्वका त्यही सहयोण गर्छु “हुन्छ त्यस्तोःप्रविधि र विधिलाई अप्रनाउनु वय । एकले बुद्धिमानीपूर्ण हुने देखिन्छ। व्यापारिक र आवश्यक | यो Ube आवासीय क्षेत्रको स्पष्टकिटान गरेर अबका अर्कालाई दोषारीपण गर्ने दिसा गती, निकासका योजनाहरू AE लडन aS आफूले कै oo) बन्नुपर्छ |: छ्यासमिस.. हुंदा: आवासीय बेला होइन, मे कं. .. संरचना अनेक दृष्टिकोणले धरापमा पर्ने