VU | k / a> =: U | 6) 11 ७४ VY पे» v E 5 निरीह प्र aes हा Me ss cee care ee ८. मनसुन सुरु हुन दुई महिना.पनि बाँकी छै। राष्ट्रिय विपद्पछिको प्रधानमन्त्रीबाट भएको, राष्ट्रका नामको सकार पुनरवसको निम्ति घडेरी किन दिने होमनाथ: ७ 17 BR पहिलो सम्बोधनले परिस्थितिको आकलनमाँ सरकार गम्भीर, तीको रकम पनि ती जिल्लाहरूमा आएको कार. दाहाल ere । रदेको डिल पर tl! i 7) ee ee 4 ma | रहेको अन्नुभव जिम्मेवार, लै पनि गर्न सकेनन्‌। तिनको reer Se ae i “१ प्रधानमन्त्रीको पहिलो सम्बोधन क्षतिको तुलनामा हल्का जनाले यत्रो विपद्पछि पनि राज्य उनीहरूको | ु रहेको अनुभव सरकारप्रति सकारात्मक सोचाइ राख्नेहरुको मिम्ति सहदयी भएको अनुभव गर्न पाएका छैनन्‌। |: २०७२ सालको प्रारम्भ नै नेपाली जनताका लागि: | i म | Fa मजाक, त के ands छ भने अहिलेका B अशुभ हुन पुग्यो। वैशाख १२. गते १२'बजे आएको पनि रह्यो | 2 र प्रधानमन्त्री र उपप्रधानमन्त्री त्यही क्षेत्रबाट :: महाभूकम्पबाट करिब :६ हजार जनताको निधन re ford भएका छन्‌। आफूलाई मत दिएर :. भयो १०“हजारको हाराहारीमा घाइते भए । पशुपक्षी BN eee eae Sener a | जिताउने जनताप्रति पनि उनीहरू संवेदनशील : कर्ति मरे, किसानको बाली कति नोक्सान भयो धागो सरकारका लागि ज्यादै महँगो पर्नेछ . हो। संसदीय समिति भनेको संसद्कै अंग हुन्‌, देखिएका छैनन्‌। tt ae i यतिबेला त्यसको हिसाब्रकिताब गर्ने फुर्सद यो राष्ट्रिय विपद्पछिको प्रधानमन्त्रीबाट भएको संसद्लाई चुनौती मन्त्री वा प्रधानमन्त्रीले दिन अहिले सरकारमा रहेका नेपाली कांग्रेसका : कसैलाई छैन। खर्बौंखर्बको भौतिक संरचनाको राष्ट्रका नामको पहिलो सम्बोधनले ,परिस्थितिको सक्दैनन्‌। मन्त्री संसद्ले बनाउँछ र आवश्यक प्रतिनिधिहरू अनुभव, योग्यता र क्षमतामा अब्बल :. क्षति भएको अनुमान गरिन्छ। केही ठूला जलविद्युत्‌ आकलनमा सरकार गम्भीर रहेको अनुभव ठान्यो भने हटाउँछ पनि। गौतम आफ्नो भनाइमा व्यक्ति छन्‌। उनीहरूको अनुभव र योग्यताबाट : आयोजना, राजमार्ग र पुलहरूमा क्षति पुग्न गएको जिम्मेवार नागरिकले पनि गर्न सकेनन्‌। अडिग हुन्छन्‌ भने त्यसको उपचार संसद्ले समग्र राष्ट्रर नेपाली कांग्रेसले जुन अपेक्षा राखेको :. छ। भौतिक क्षतिभन्दा पनि मानसिक क्षतिको कुनै प्रधानमन्त्रीको पहिलो सम्बोधन क्षतिको तुलनामा खोज्नुपर्ने हुन्छ, अन्यथा अन्य कुनै पदाधिकारीले थियो, त्यस्तो अपेक्षा अगोचर हुन पुगेको छ। : हिसाबकिताब यतिबेला छैन । हल्का रहेको अनुभव सरकारप्रति सकारात्मक पनि यसको अनुशरण भोलिका दिनमा गर्न सक्छन्‌, राष्ट्रको विकासमा भन्दा आफ्नो जिल्ला र अझ :. अहिले करिब ४० लाख युवा रोजगारका लागि सोचाइ राख्नेहरूको पनि रह्यो । यसबाट देखिन्छ: बूढी मरीभन्दा पनि काल सल्क्यो भन्नेमा चिन्ता आफ्नो निर्वाचन क्षेत्रमा उनीहरू अल्मलिएको विदेशमा छन्‌ । नेपालमा भूकम्पले पुस्याएको प्रधानमन्त्रीको निजी सचिवालय अत्यन्त कमजोर लिनु जरुरी हुन्छ। गुनासो कांग्रेसको पार्टी पंक्तिभित्र प्रबल हुँदै गएको | nr =, पती रर रारा कर रारा कक र क an ne = eo eee, = 3! ( fi i E cae 2 1104 ७ TO ae, Ee 00436 x PE SOG eae 0 0 ४2 4213 ere SINS Sued ati bdinetiede— ve. Lassie ne OE vi aire er ent Aap REL ETO :4. नु = , , ४ 528 ress ig eRe mF : 3 1 a | ५ | he r au ; |. | —_—— 77 हे i Y ४00 | i my & | 4 , 8 wal ४ : eee | fey | ee | ee eee ie | Be eee oes : 24 ae Re a | : ig va : a | 7 5 te य 4 00" aon ™ p sm Parag wa Dore 3 mo Fes ay: एटाउण डर Page A PO nae उ कु - : 4 : कक | need ee Gabhisag) नाई । 7 : | a 007. oe nye 3 a: eat ieee | vs 2 जय aie i | न Cr | “K. = ' क्षतिको विश्वव [ शक्तिशा' नी सञ्चारमाध्यमहरू छर परिस्थितिको सही आकलन गर्न अक्षम छ। महाविनाशकारी भूकम्पको विनाशमा मुलुक छ। : जहाँसम्म एमालेका तर्फबाट: गएका | टु सीएनएन, बाबासा, अलजजरालगायत भारतीय प्रधानमन्त्राको दर्जनभन्दा बढी, सल्लाहकार र अहिले डुबेको छ। सरकार मात्र होइन, प्रत्येक मन्त्रीहरूको; प्रश्न छ उनीहरू - जनताप्रति | PHATE प्रसार-गरिरहकाल्छन्‌। त्यस्तो" अहयोमीर छकुख्यस्लै भ अप्ठारी (बेलामा तिनले;/.: जिम्मेवारनागरिक्र्यो संकस्को-"घडीबाए-कसहै पार: Baca भएनन्‌:भन्ने- रै: छैन कुमालेबाट ।। हृदयाविदारक दृश्य दखर विदेशमा रहेका ती प्रधानमन्त्रीलाई सही सल्लाह रु सहयोग गर्नेछन्‌ पाउने रूपीडितहरूलाई'राहत 'पुप्याउनुका "साथै: गएका बहुमत मन्त्रीहरू "चुनाव ae , लड पय युवाको मन यतिबंला छियाछिया भएको छ। यो भन्ने अपेक्षा राष्ट्रले राखेको हुन्छ, भूकम्पले राष्ट्रमै पुनर्निर्माणमा राष्ट्र एकजुट हुनुपर्ने संकल्प, लिने लडेका पनि.गत निर्वाचनमा पराजित भएका की दुःखको घडामा घरमा रहका आफ्ना आमाबाबुर तहसनहस पारेको यो राष्ट्रिय संकटको घडीमा बेला हो, तर जति पोया बाटे पनि दाम्लो एउटै हो छन्‌। उनीहरूबाट जनअपेक्षाअनुसार a AUS * सानासाना नानीसंग स्वदेश फकर दुःख बाड्न तिनले सही सल्लाह नदिएका हुन्‌ वा परिस्थितिको भनेजस्तै विदेशी, मित्रराष्ट्रहरू र अन्य गैरसरकारी भन्ने गुनासो गर्ने ठाउँ नै छैन। eee | ८ चाहन्छन्‌, तर अनंक बाध्यताले कतिपय आउन गाम्भीय बुझ्न प्रधानमन्त्री अक्षम हुनु भएको हो? क्षेत्र पोया हुन्‌ र दामलो भनेको सरकार हो) वर्तमान सरकारको डेढ म त को wa : चाहर पनि आउन सको स्थितिमा छैनन्‌ । त्यसबाट प्राकृतिक प्रकोपबाट आहत भएका जनताले सरकारले बाहिरबाट आएको सहयोग र आन्तरिक शैली Set ates are Fie काम गर्ने : | SSSA ATA AAT ST ATT प्रधानमन्त्रीको सम्बोधनबाट Weta! Sa | STATS Use ene SA पीडितसमक्ष समाधान मन्त्रीहरूको काम: गर्ने ante १ पुग्नेछ, त्यो पैसामा आकलन गर्न सकिन्ने। यस्ता गर्न,पाएनन्‌। पुन्याउन आफ्नो काम गर्ने अहिलेको आफ्नो कछुवा शैली र मनोवृत्तिबाट पू ४ हुने Ss ART, र प्राकृतिक प्रकोपबाट मानिसमा भौतिकभन्दा प्रधानमन्त्रीको भन्दा अत्यन्त हल्कामात्र होइन, शैलीमा परिवर्तन गरी युद्धस्तरीय शैलीमा काम आधार देखिँदैन A 01 गा कुने मानसिक क्षति बढी पुगेको हुन्छ। म वर्तमान अन्तरिम संविधान, स्थापित परम्परा र भयो भने मात्र पीडितले राहतको महसस गर्नेछन्‌। भ्रष्टाचार me i 3 Ata ने मुलुकमा भनिन्छ प्राकृतिक आपतृविपद्‌ आउंदा एक्लै मान्यतालाई नै चुनौती दिने गरी उपप्रधानमन्त्री तथा कुनै .पनि राष्ट्रिय विपद्‌ आउँदा त्यसले काम गर्न सबको sues STATS AER AeA | Aect AMTH पनि त्यस्तै भयो। गृहमन्त्री वामदेव गौतम संसद्को राज्य व्यवस्था संकटमात्र ल्याउँदैन, राष्ट्रलाई नै अघि बढाउने गर्नु हुन्छ, तर oS AT Ser ; भुकम्पसँग संगै बैमौसमी पानीले | पीडामाथि पीडा समितिमा प्रस्तुत हुनुभयो। गत मंगलबार संकल्प गर्ने अवसर पनि प्रदान गर्दछ। महाभूकम्प देखिनु ood ae 7 Sears sa थपिदिएको छ। दूरदराजमा रहेका. मानिसको व्यवस्थापिका संसद्को राज्य व्यवस्था समितिमा आयो त्यसलाई, रोक्न सकिँदैनथ्यो, तर त्यसले सरकारको काम गर्ने शैलीको | घरटहरा भत्किए, ओत लाग्ने ठाउ छैन। खुला भूकम्पबाट उत्पन्न संकटमाथि छलफल गर्न ल्याएको विनाशलाई नयाँ नेपाल निर्माणमा सबै पनि प्रश्न उठेको छ | भने वैशाख यतिबेला किन आकाशमुनि बस्नुपरेको छ। त्यसमा कतिपय बोलाएको बैठकमा उपप्रधानमन्त्री गौतमले एकजुट भएर लाग्ने अवसर पनि प्रदान गरेको छ। लगातार आएको क राख. १२ गरि भर्खरका सुत्केरी छन्‌, कति साना नानी र बृढाबूढी मुलुकमा संकटकाल घोषणा गरिएकाले कुनै पनि यो महायञ्ञ पूरा गर्ने काममा यतिबेला कोही पनि प्रत्यक्षरूपमा प्र भावित TEE Co) SS ait hi ती सबै भिजेर बस्नुपरको छ। यसबाट निमोनिया र संसदीय समितिले आफूलाई छलफलमा बोलाउन सत्तापक्ष र प्रतिपक्ष हुन सक्दैनन्‌। क्षतिग्रस्त भएका : म ea अनेक रोग फैलिने खतरा छ। सरकार र विदेशी नसके, आफू कार्यवाहक प्रधानमन्त्री भएका बेला दुःखका साथ भन्नुपर्छ- सरकारको काम गर्नै विद्युत्‌ आयोजना हट 0 0010 ठ्ला | मित्रराष्ट्रहरू भारत, चीन, पाकिस्तान, श्रीलंका संकटकाल घोषणा गरेको जानकारी समितिलाई अहिलेकै शैली परिवर्तन भएन भने यो अवसरपनि महाविनाशबाट tea an = घरबासको | aie राहत asi र घाइतहरूका दिदै महाभूकम्पको अवस्थाबारे आफूलाई गुम्नेछ। गएको वर्षमा सुर्खेत, दैलेख, बर्दिया'र . प्रश्न सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण eee es उपचारमा खटिएका छन्‌, तर नेपालको भौगोलिक समितिमा बोलाउनु उचित नहुने र संकटकाल बाँकेमा आएको विनाशकारी बाढीबाट लागि मित्रराष्टहरूको a r ce ey विकटता र राजमार्गमा भएको क्षतिले चाहेर पनि लगाएको छु प्रश्न नगर्नुहोस्‌ भनेको र संसदको घरारविहीन भएका हजारौं परिवारको अहिलेसम्म हुनेमा कुनै सन्देह ea ca पर्याप्त राहतको सुविधा समायमै' पुग्याउउ विशेष अधिवेशन बोलाउनुपर्ने सभामुखलगायत पनि सुरक्षित स्थानमा बसोवासको व्यवस्था हुन प्रतिबद्धता जनाइसकेका म हो ai सकेका छनन्‌। ea सदस्यहरूको मागप्रति पनि अस्वीकार गरेको कुरा सकेको छैन। जसरी भूकम्पले अहिले गोरखा, सही सदपयोग र समय पा . भुकम्प आयो त्यसलाई कसैले रोवन सक्दैनथ्यो पत्रपत्रिकामा आएको छ। नुवाकोट, रसुवा, काठमाडौं, भक्तपुर ललितपुर प्राप्त सहयोगको सहो : eit eet तर अब यसबाट कुनै किसिमको प्रकोप सुरु अन्तरिम संविधानको शपथ खाएर उपप्रधान दोलखा र सिन्धुपाल्चोक आदि म जिल्लाका सहयोग राष्ट्रिय संयन्त्रमार्फत खर्च aa ‘a 1 नहोस्‌, Wee, सरकार गम्भौर हुनु जरुरी छ। तथा गृहमन्त्री भएका व्यक्तिले यस्तो गैरजिम्मेवार जनताको सम्पूर्ण जीवनाधार समाप्त पान्यो, १० सहयोग र सद्भावना sere asa ae Bk नसल गर्दा गर्न सकिने काम पनि भएन, अभिव्यक्ति दिए होलान्‌ भन्ने कुरा अन्तरिम महिनाअघि आएको बाढीले पनि उक्त जिल्लाका निम्ति घातक सिद्ध हुन १८7 सा | प्रकोपबाट पीडित जनताल पाउनुपर्ने न्यूनतम राहत संविधान पढेको कुगै पनि मानिसले विश्वास गर्न जनताको जीवनाधार खत्तम पारिदिएको छ। विगत. अहिल्यै देखिन थालेको छा तास त्यसकारण पनि' पनि पाएनन्‌ भने जनताको मन टुट्नेछ। एकपटक सक्दैन । यदि गौतमले भनेकै हुन्‌ भने यो संविधान १० महिनादेखि सार्वजनिक ठाउँमा पाल टाँगेर भूकम्पपछिको सरकारको सा जनताको मन फाट्यो भने त्यसलाई सिउने सियो र. ₹ संसदको सार्वदैमिकतामाधिको खला चनौती | ste cece eet oY aie की रि AR अहिले अत्यन्त ‘ त - - ५ ु १ 7 J ७ लि Si * 7 ४ ”~ छ 5 7 - ‘ ७ यु । ‘ र ’ - = 7) .. बै क : . ८ a |" 7 त बृढी मरीभन्दा पनि काल सल्क्यो भन्नेमा चिन्ता Nee त न रर र न रि र न रि रि र म? Eee ee_rlee ee कह? Taper). we Sat Sy a a ru 8 ee r. PS es ee “alae क ७ त क 4 ¥ bs 7 > can ay, we ।' ) ० जु ) पकै a ५ ee eee | 2 “नई ० 00 a ws क 4 : " a ae 4 vm re ३ +e ate क 0000“ 0 = i hoa > yay La हु wa # (0 294 eae ७2 A की त or , “wes ही र्‌ we On et : i ७ द्‌ A r ५ ss v is १० १ , 72 7 ir te ee ;/05, 2 १ भक १, jai, et राष्ट्रको विकासमा भन्दा आफ्नो जिल्ला र अझ जनताको जीवनाधार खत्तम पारिदिएको छ। विगत १० महिनादेखि सार्वजनिक ठाउँमा पाल सँगेर जीवन गुजारा गर्न ती पीडित बाध्य छन्‌| पुन: भूकम्पपछिको सरकारको प्रश्न अहिले अत्यन्त: संवेदनशील प्रश्न बनेको छ :