|
Métod Lobak
NAP APRAN LI
ZÂMI MÉTOD LA
Komà sé sou' mê goch. Chita: Madâ Éli Séza, Madâ Émanuel Tézâ, Doktè Lobak, Madâ Pastè
Mnkonèl, Madmwazèl Rémôd Jamlo, 2 pitit pastè Makonèl, Kâpé: Msié Rojé Dosêvil, Pastè
Makonèl, Mésié Étien Bourâ. Émanuèl Gabriel.
Nâ ti rôn jouk â ro a goch la: msié Vègno Piè-Noèl.
Javie 1945
< •
Prémié Lésô
pa
pa. papa, a pa. a pa papa, papa a. a pa papa a.
ma
a pa papa marna.
sa
sa. sa a. pa sa. sa a pa sa. papa sa a.
la
la. lala. la a. papa la. papa pa la. a la. a la
papa pa la.
ba
ba. baba, la ba. papa la ba. papa pa la ba.
ka
ka. kaba. baka. papa pa baka.
ta
tata. bata. tata ka bata, mata ka marna, marna
chata. tata kata, marna sapata.
ra
ra. rara. marasa. sara. papa sara. sara marasa
papa, papa marasa sara.
za
za. zaza. aza. ka zaza. pa aza. taza. taza za-
za. baza.
na z
na. ana. nana. ka ana. papa ana ka ana.
ga
ga. gaga. ana gaga. papa pa gaga.
va
va. vava. sa va. vana kaba taza. na va ka zaza.
da
da. ada. dada. sada. rada.
--1 —
Prémié Lésô (kôtinué) i
fa
fafa. fava. papa fafa pa la. fava la.
cha
cha. chacha. bacha. chata. hacha chata. cha
da.
ja
ja. ja a la. ja fafa a. ja fafa pa ja fava.
pâ
pâ. papa, pâ papa.
mâ
mâ. mâmâ. mâmâ papa, papa mâmâ. mâmâ
pa papa, papa pa mâmâ.
A
sa
sâ. sâ sa. sâ sâ. sâ mâmâ. sâ papa, papa sâ mâ-
mâ. mâmâ sâ papa.
lâ
lâmâ. lâmâ mâmâ. palâ. papa lâ pà lâ. lâpa.
bâ
bâ. â ba bâ. bâ â ba. sa pa â ba bâ a.
kâ
kâ. kâkâ. makâ. papa makâ.
tâ
tâ â. satâ pa la a. natâ pa sara a.
râ
râ. arâ. arâ mâmâ. arâ papa, arâ kaba.
A
za
tâ zâ tâ. tâ zâ tâ papa ka zaza.
A
na
nâ. nânâ. nânâ zaza. ka nâna. zânâna.
2
Prémié Lésô (kôtinué)
gâ
gâ. gâgâ. agâmâ. nâna pa nâ gâ.
vâ
vâ. avâ. avâ vâna. nâna bava.
dâ
dâ. adâ. adâ sâ dâ. adâ pa bâda. rada bâda nâ
rara. madâ aza la dâ.
fâ
Z» A Z» A p p A p A 1 1 p A J» A
faia. fafa afa. dada fafa.
châ
châ. machâ. machâ gaga. â châtâ.
• A
ja
ja lajâ. ja lajâ jâ. lajâ nâ ja. ja lajâ ra. lajâ
zaza nâ ja. jâba ka papa fava.
Dézièm Lésô
ap
papa. pap. papa pap la. mâmâ ap la. map la.
am
papam. papa pam. mâmâ pam.
as
sa pa fas. fas a fas. tas zaza. ras papa, papa
la chas, nas fava.
al
lala. lai. lala al nâ rara. papal al nâ bal. mal
la sal. \
. ab
baba. bab. bab papa sal. mâmâ pa nâ bab sa
a. aza pa kapab al nâ bal.
— 3 —
Dézièm Lésô (kôtinué)
ak
baka. bak. bak akasâ ak mâba. makak nâ
sak. zaza ak nâna al nâ rara. sak jak la.
at
tata. tat. patat. papa pa tap bat sara.
az
baza. baz. vaz. gaz la kaba. vaz la raz tab la.
an
ana. an. an pa la.
ag
baga. bag. bag nâna. sa vag.
av
bava. bav. kâtavt kasav kâtav. kasav kâtav nâ
kav ka vava. bav fafa.
ad
rada. rad. rad mâmâ. rad papa, sad la f ad. fas
la fad. gad mâmâ vana.
af
raf. karaf. f âf â al nâ raf karaf ka vaval. f âf â
saf.
ach
machâ. mach. ân avâ mach. rach papa saï.
rach la nâ kach kach. kach kach la pa la. vach
papa la ba. gad tach nâ rad papa.
aj
lajâ. laj. laj mâmâ. laj papa, rad nâna laj.
papa laj. garaj chada. al nâ garaj chada.
Dézièm Lésô (kôtinué)
âp
lâp mâmâ. lâp papa, lâp fâfâ.
âm
mâm papa ni. mâm pam. bâm pam. âsâm.
as
sâs. sâ sâs. papa pa nâ râs. nâna nâ dâs.
âk
tâk almâ. papa al la bâk. aza nâ bâk.
ât
tât. ma tât. patât. patat ma tât.
, ân
ân al ka an. an ândâ. nânân. bânân. machân
bânân. machân patat. machân kân. tân ma-
chân nâ. kân nâ rân. bânân nâ vân.
âg
lâg. malâga ak lâg. mâg fâfâ.
âch
râch. aza malaU nâ râch. mâch rach la. mâch
rach la kasé.
âj
âj. akâj. aza bâj nâ la chas.
Twazièm Lésô
pé
pé. pépé. épé. pa pé. mapé râpé, ana kâpé. na-
pé kâpé la. fâfâ tapé râpé, napé chapé. pa japé
la.
mé
mé. mémé. médam. tât mémé. mêlas kân nâ.
' chat la méchâ. papa fâfâ nâ lamé, chacha ap
ramé, zaza chamé aza. mâmâ paméla pa mé-
châ.
— 5 —
Twazièm lésô (kôtinué)
sé
sé. sésé. sé sa. sé pa sa. masé vât sésé. ana ka-
sé vaz la. lap rasé, vâsé dâsé. séna ak séza al
chasé.
lé
alé. pa alé la. pa palé sa. lésé sa, pa mélé. alé
* balé la sal la. chat la valé taza a. léta pa nâ
râs.
bé
bébé, bébé ana. pa lâbé. pa bésé â ba tab la.
bêla bésé.
ké
ké makak la. kéké. maké paké a. paké bébé a
maké. ké kap zaké. ké chat la.
té
té. tété, bébé a nâ tété, mété pâté a la. mâmâ
sâ sâté. bal la gâté, /va ap vâté nâ la rad la.
tézâ pa châté mal. «
ré
réparé, mâmâ réparé rad papa, paré paké bé-
bé a. baré karé. karé égaré, séré vaz la. achté
dâré révân. pa charé bébé a. karé â réta.
zé
zé. pa pézé zé a. karé ap jazé ak zaza. zé ra. al
razé bab papa.
né
né. né kân nâ. fâfâ kalé né kân. ané sa a pa
mal. ba bébé a séné. réné. rélé néné.
> i
gé
gé. papa gé. âgé mâmâ. lagé paké a. pa kagé
xla, kagé la ba. karé bégé. ;
6
Twazièm Lézô (kôtinué)
vé !
vé. ana â vé. papa vé pa sa. madâm nâ lavé
paké rad la. bébé bavé, rélé machân navé a.
dé
dédé. dédé édé adé lavé, pa mâdé akasâ. tâdé
sa. gadé. papa gê tâ dépâsé. déjà pa tâdé déba
dépa marna, dépa marna sé déga.
fé
fé. féfé. féfé nâ kafé. ana fésé karé. karé félé.
ché
pâché. mâché dévâ. ana vân kafé nâ saché.
bébé kaché â ba tab la. rad la taché, chaché
karé. karé péché.
jé
mâjé pam sé zé. gadé rajé la a. chê ârajé. pa-
pa ak mâmâ ap najé. paké a pa léjé. karé ap
véjété. jé karé pété.
Pè
pè. pèpè. pa pè pèpè. sara pa pè kâpé la. na pè
sa a.
mè
mè. mè ak pè. ma mè pa la. la mè âmè. ana ka
mè a.
sè
tât fâfâ sé sè mâmâ fâfâ. sè ana a râsè. séna
sé fasè. séza sé chasè. aza sé dâsè. sèmâ séna
pa sèmâ.
le
sa sé malè. fâfâ palé, fâfâ alèlè. kat sa a sa
valè.
bè
bè. bèbè. bè ra. bébé pa bèbè. albè nâ bè.
bêla jâbé ka bèta. bèna bèbè.
— 7
Twazièm Lésô (kôtinué)
/ *
kè
kè. kè fâfâ ap bat. karé sâ' kè. kè kéké pa la.
tè
tè. tè a sé pam. la tè. sékatè a a tè. tézâ sé châ
tè.
rè
karé nâ érè. aza sé la térè.
zè
aza razè. savân sa a, sé dézè.
nè
nè. karé sâ-nè.
gè
gagé, sé la gè. magè al nâ la gè.
vè
vè. rad la lâvè. vè a pa lavé, fâfâ gê vè.
fè
pa fè afè sa a. afè sa a sé lâfè. fè a kasé. na
fè afè sa a a dé.
chè
péché a al nâ lâ mè. chè sè, zé a pa chè.
jè
aza majè. gad lajè rad mâmâ.
pê. pê pè a. râpé pê â. pê â épé. râpé pê épé a.
mapé râpé pê â. labapê pa nâna. mâmâ pêba.
chat kaba pêtad la.
mê
mê. mê mè ak pè a. bâm tâmê sa. tâmê dâmê.
jâmê.
sê
sê. sê â. séna pa sêsè. séza sé asasê. basé â sal.
valsé al sê chai.
— 8 —
Twazièm Lésô (kôtinué)
le
léda malê, léza malê. sa sé pèlê.
bê
bèna lâbê. bébé albè a chabê.
kê
akê. f âfâ takê.
f
tê
tê â. sa sé têtê. bébé nâ têtê. pâté, pâté maté â
pa mal. mété tê la dâ. ana â satê. têbal bébé a.
rê -
rê. maré rê karé. rêsé rad la. karé rêmê zaza.
papa pa rêmê sa. kâ pérê. sérê baré karé. bébé
rêmê pê.
zê
zê. al nâ lâ mè ak zê â. mété zê â nâ lâ mè. ba-
zê sa a pa mal. rad bazê mâmâ â. bébé rêmê
rézê. rézê lâ mè.
nê
nê. labapê â kâkânê. karé palé nâ nê. sènê
lamé a. mênê bébé a
gê
gê. râgênê népé a. pa gê ka. bébé a gê bégê.
kân nâ gê né. pa gê tâ. gê la gè la ba.
vê
rad savê lavé, rad savê lâvè. zaza gê vê tâ. pê
â sâ lévê.
dê
fâfâ badê. papa nâ jadê. sê dêdê.
fê
Jp A A P A P A _1 f* A A j r A A p A F
fe. aie. paie zaza. deie a te ge ne te. nave a
P A A J
fene.
— 9 —
Twazièm Lésô (kôtinué)
chê
chê. chê rêmê zé. sé chê aza. nê chê â gê zé. gê
chê ka zaza.
• A
je
jê. jê fè chalè. a jê. papa mâjé, papa pa a jê.
jâ papa mâjè.
Katrièm Lésô
ém
dé-m a tè a. f é-m kasé. pa pété jé-m.
et
zaza mét bèl rad. rét la karé.
èp
pèp la kâpé. pèp la pap pé. pèp la ap mâché,
gadé gèp.
èm
sé pa lè-m sa. sa fè-m mal. jèm nâ la dâ.
» x
es
èské mâmâ al nâ mâché, mété sâ-sès nâ jadê
papa, sâ-sès la pa mal. fè jès la.
, èl
lè-1 palé, mâmâ-1 pé. sé lè-1 sa. jadê papa zaza
a bèl ak sâ-sès la. bébé a bèl. bèl vèsèl la kasé.
èb
zaza gê bèl mèb. ané sa a, bèl mèb chè. rélé
machân zèb la. fâfâ ap bat ténèb. karé fèb.
èk
aza pèksè. a la bel tèk fâfâ fè. bânân nâ pa
rèk. ti pèksè fèk pasé.
et
chat la mâjé tèt pêtad la. zaza rêmê pètpèt.
fâfâ fè papa-1 pasé sèt chémê. bébé rêmê lèt
vach. pêtad sé bèt malê.
— 10 —
Katrièm Lésô (kôtinué)
èz
pèz lèt la kasé. aza chasé sèz pêtad. mété tézâ
a lèz. papa mal a lèz. gê sèz chez nâ la sal la.
èn
jèmèn bèl. jèmèn pa mal.
èg *
chê â mèg, chat la mèg. karé bèg. sa sé la règ.
nèg la fê.
» èv
adâ é èv, sé papa-n, sé mâmâ-n. m-fè bèl rèv.
fè zèv. pa kêbé chèv la.
èd
m-nâ pèd, m-nâ pèd nèt. a la lèd karé lèd. sa
rèd nèt.
èf
lèt bèf la pa mal. mâmâ achté sapat nèf. ma-
chân nâ rété nèf patat.
èch
rad mâmâ â sèch, pèch la gâté, lâp la pa gêx
mèch. papa gê bèch, lap béché jadê.
èj
sèj gê kêz â. rad bèj sé bèl rad. mété nèj ak
sâ-sès nâ jadê â.
ep
afè a pa sêp. <
% êm
zaza ak sara sé sè mêm mâmâ. sé sa mêm.
es
pês la kasé. zaza mês mês.
i êl
rê-1 malad. mê-1 bèl, nê-1 bèl.
il
Katrièm Lésô (kôtinué)
êk '
rêk. fâfâ châté têk â têk ak zaza.
êt
fafa sé pêt. madâ aza âsêt. fâfâ ap fè fêt.
êz
zèt gê kêz â, dévèz pa gê kêz â.
ên
pitit ana a gê ên â. nênên ana sé nênên fâfâ.
sa fè-1 la pên. péché a al jété sên nâ lâ mè.
bâm lên bébé a. rad mâmâ â détên.
êg
m-nâ dêg nèg la. gadé malêg karé.
êch
pêché, pêch. fâfâ ba jèmèn dé pêch. li alé êch.
Sêkièm Lésô
B*
sa pa pi mal. bébé a fè pipi, pilé kafé a. pimâ
â piké.
mi
mimi mâjé rat la. ana pa zâmi karé. mi a sâ
simâ. mèsi mâmâ.
si
simâ pa chè. kodên nâ fasi mal, mété pèsi.
li
U^rf-ApA^ A 1 A -w *1*1* A A • A
fe fafa li. lilime lap la. lui reme pima.
lili rêmê jéra. jéra rêmê lili.
bi
bibi pa rêmê mabi ni pimâ. rélé machân mabi
a. li bimê IL li sibi net.
ki
ki ka sa a, rad kaki bèl rad. ki lès kî la.
12 —
Sêkièm Lésô (kôtinué)
ti
mê pitimi pilé, bébé rêmê ti bè ak ti salé, sé pa
mâti.
ri
pa ri li. aza sé mari lili. aza rêmê fè pari.
zi
ban zizipâ. pa sézî lî.
ni
nini sé sè zaza. kasav la kâni.
gi
gi fâché, gi gê gita. gi rêmê gita, gi sé nèg gi-
nê.
vi
vivi sé sè nini. lili âvi mâjé kasav. lili pâ pété-
vi. évi sé sè jéra.
di
di machân di ri a pasé madi, na achté di ri. di
fé a limé rèd.
fi
ti fi a malad. patat machân nâ fini, karé fimê
pip. karé fini.
chi
chi pêtad. m-pa nâ chichi, karé gê chimè.
ji
aji mal. li maje jijin. jije badi a.
Sizièm Lésô
ip
la fimê pip la. pip la kasé. li fè bip. li vip nâ
figi aza. (
13
Sizièm Lésô (kôtinué)
— 14
Sizièm Lésô (kôtinué)
iv
machân siv, vini vân. liv di ri chè. fâm sa a viv
sâ tâ.
id
mâjé a asid. figi-1 gê rid. karé sé gid aza. vât
karé vid. zaza pèfid.
if
li fè pif. sé kif kif. li rété nâ tif la. li vif âpil
lap fè chif.
ich
jé pich pich. ana chich, pichpê â di. papa pa
rich. gê zé nâ nich la.
papa aza té jij dé pé. tij pitimi â kasé.
Sétièm Lésô
po
sé po pistach. popé marna.
mo
sèl mo li di.
so
bâm moso pê. pasé pêso a la. pa soti, rété la.
lo
alo, milo. mênê lolo isi.
bo
milo bo mâmâ li. gèp bobo milo.
ko
karé tèt kokolo. zaza rêmê kola.
to
toto. mato a pa la. bato a pati déjà , rato a rété
nâ zèb ka toto. pa pito papa té gê chato. toto
nâ titato.
15
Sétièm lésô (kôtinué)
ro
toto ro âpil. li mérité zéro.
zo
kasé zo a. chê rêmê zo.
no
mâno rêmê zaza. bel zâno ana.
«
go
po mâgo. gonaiv, mâgo a gogo.
* vo
karé al voté, avoka a, sé kâdida karé.
do
fè-m kado domino a. fè zaza kado zâno.
fo
mâgo sé f oli toto. zaza sé f oli mâno.
cho
fè cho. poté la cho a démê. a la cho li cho. mâ
go chodé tôbé. chof é di ri a.
jo
jojo alé nâ mâché jodi a.
po
bato a nâ pô.
mô
mê mô a.
sô
so zaza. arâso a piti.
lô
li pa gê lajâ, li pa gê lô.
bo
karé al a bô.
— 16 —
Sétièm Lésô (kôtinué)
ko
ko li fè li mal. sapat la ba li ko.
karé mâtô. karé gê to. li pap vini nô atô.
rô
toto roté papa-1. sobo la rôtè.
zo
toto rêmê zotolâ. zotolâ mâjé pitimi.
nô
karé al nâ nô. okap nâ np.
go
afè karé nâ ti gôdèt.
vô
volé vôlo volé.
dô
lésé-1 dômi â pé.
fô
a la ti nèg fo.
jo
majo a pa vini. masèl sé sèjâ-majô.
A
PO
pô sê jéro. pôpô nâ chapo f âfâ.
mô
mô chè, vin isit. mô pè.
A
so
sôsô sé maso.
lô
sélô sa li di. salô zaza bèl.
bô
bôbô sa a pi bô.
kô
ko sa li di-m sa. kô sa mêm.
Sétièm Lésô (kôtinué)
tô
tôtô â fatigé. fito matô nâ mab. batô papa a
bô batô. bétô â solid. kotô pa chè.
rô
tèt karé rô.
A
zo
A -J • A A A f
zobi reme sel.
A
no
nô. m-papé alé. pa nômê nô sânô.
A
go
gôbo ak di ri bô. afè a môgômê.
vô
â– w
vôvô sé mové bèt.
dô
tata made pado.
fô
lâ mè a fô. rad la fôsé.
chô
li gê madichô. kochô chè.
• A
JO
• y • a a 1 a a • r • a
majo jo a kone vire jo.
Uitièm Lésô
' • / . .-t f ■;
om
do-m fè-m mal.
* °1
li bo-1 nâ figi. zo-1 kasé, jâdam nâ kasé zo-1.
lavé do-1.
ob
li lévé a lob.
— 18
Uitièm Lésô (kôtinué)
ot
ôl
pôl gê po fê. jak alé mol sê nikola. do ré mi fa
sol. lô-l té nâ jadê. bol akasâ â vid. kô-1 fè-1
mal. li rété nâ rôl li. golé mâgo ak gôl la. li ti-
ré o vol. zaza fol.
ob
li sôb, li pa mâjé âpil. kôbê kôb mâgo karé
achté. ana gê âpil rôb. aza rêmê dôb bânân.
job pa gê lajâ.
ok
li gê mê pôk. lôk la paré, bôk la kasé. karé ap
bat kôk. sèjâ rôk pa gê kôk. dôk Bizotô vini
bèl. fok sa fèt kâ mêm.
ôt
sé événmâ.
la.
mot sézô rivé, pot la fèmê.
pa di lot sa. kot sa, pa châté-m
sé pa fôt dot, sé fôt zôt.
oz
ti nèg kap fè pôz. rôz nâ jadê â sâti bô. sé mo-
vé kôz, m-pa la dâ. li pa nôz vini, kôz li pa bô.
bô dôz la chôz va géri li.
Uitièm Lésô (kôtinué)
on
môté mon, sé pa bétiz. ana sé bon fâfâ. sé mâ-
go kôn. limit zon, sé bô matisâ. ivôn sé bô bon.
karé gê la jonis, li vin jôn,
og
aza ak karé nâ gog magôg. rad sa a â vôg.
ov
job pa jâm pa pôv. rob la môv. tèt karé chôv.
od
la môd châjé. mété lôd nâ dézôd. bod rôd dé-
bôdé. lili ap soté kôd. ti oto fôd la gê tâ gê fôs.
of
sôf fâfâ ki pa la dâ. li chita â lè kôf la. milo
nâ chôf. ba li jôf kat la.
ôch
pôch job sâ lajâ. bâbôch la fini, limé tôch la. a
la rôch nâ chémê â. ti gasô â gôch.
oj
atô, sa ki gê nâ lôj. bôj alé nâ lôj. ana malad
A. X • «X • J r A •
na goj. joj ale na foj.
â– ----- â– a
ôp
pop la bô. oto a fè pôppôp.
ôm
ti pôm malkadi pa bô. li gê dé bôm labapê cho.
kokôm zôbi. tômtôm ak di ri. rom tésro sé bô
rôm. pa nômê nom. gôm nâ kolé.
ôs ,
alfos alé nâ nos. ki lè alfôs ap fè nos la.
ôl
pa nômê nô-1. énôl rêmê nô-1.
— 20
Uitièm Lésô (kôtinué)
ôk
nôk milo pa la. papa jak sé nôk milo.
ôt
sa va mênê kôt. zôt pa rôt. sé pa tôt dot, sé
zôt, zôt pa rôt.
ôz
ôz rôz nâ jadê â.
ôn
pijô pôn ti zé. Ion kaliko môté. al fè rôn
fâfâ. bè a fôn nâ mamit la. ,
A
°g
rob ivôn lôg. li gê zôg lôg.
. ôf
tâdé rôf karé.
ôch
karé rêmê pôch zânâna.
Ôj
épôj fèt nâ lâ mè.
Névièm Lésô
pou
sa pa pou ou. pip la pa pou ou.
mou ,
di fé a mouri. moutô bè.
sou
lili dômi sâ soupé. papa pa jâm sou.
lou
lili soupé ak loulou, chaj la lou pou karé.
bou
bôm nâ boulé di ri a. a la labou nâ la ri a.
Névièm Lésô (kôtinué)
kou
aza sé bakoulou. koupé kou koukou a. karé
makoubi.
tou
ti toutou a tou patou. a la tourna pou ou la
tousê sa a.
rou
rou oto a pasé sou li. mété roukou nâ sôs la.
zou
karé sé zoulou, zouti maso â sou mi â.
nou
nou alé sâ ou. ba nou ta, tân nou.
gou
mâgo a gou. goûté ragou a. ragou a gê bô gou.
vou
alé vou zâ, vit. a vou dabô.
dou
nou rêmê doukounou ak rapadou pasé pê dou.
fou
fèt sê chai kafou. li pa fou di tou. a la ou pa
fou. / A
chou
ti chou pa rêmê chou, mê bèl chou pômê, ti
chou, chouga fè âpil sik.
jou
bôjou ti chou, pa fè jouda, pa jouré nâ la ri.
karé jouda. _______________
pw
pê ak pwa. pwa a épé.
mw
mwa mas lôg. mwê rélé jâ. sé pa mwê ki fè sa.
sw ,
malad gê bô swê. ma vin a swè.
Névièm Lésô (kôtinué)
lw
mwê réspékté la lwa. mwê lwé dé ti châm.
mwê pa rété lwê ou.
bw
bwa vèt la fè la fimê. karé tôbé nâ bwè.
kw
poté kwa ou ak kouraj. kwè-m sou paroi, mwê
pa vin ak ti kwi dévâ ou.
tw
twal fè rôs. twa moun sou pô â.
rw
karé rwa parésé. papa karé rwé karé ak kou.
zw
ti zwazo nâ bwa ki ta pé châté. ti zwazo malê.
nw
nwa akajou. pa di fè nwè, di fè nwa.
gw
li gê gwat.
vw
zaza gê bèl vwa. li châté kou zwazo. pa châté,
karé, vwa ou lèd.
dw
li pa gê dwa fè sa, li dwé malad.
fw
twa fwa twa. fwa sé bô mâjé. karé pa gê la
fwa. /
chw
chwazi nâ dé sa yo, fè chwa ou. bato a chwé
nâ la rad la.
jw e a
zaza nâ la jwa. karé sé mèt jwèt la. zaza ap
Dizièm Lésô
oup
ti gasô, pa tiré roup. soup la bô. soukoup la
félé. li fè voup vap.
oum
boum padô tât. kou-m fè-m mal. sé ti chou-m.
ous
fâfâ malad nâ pous. sous la sal. ou sé lous.
bous la vid. tân soukous mwê. a la mové tous.
oui
poul la pôn. moul la sal. sé boul sik. kou-1 va
kasé. fâfâ fè roui, twal la pa nâ gou-1.
k / oub
ri koub, gê twal pou vân. li bâm doub ou a. a
la f oub aza foub.
, ouk
bouk la sâti fo. douk ou. chouk bwa a. jouk li
jou. fâfâ chiré fouk pâtalô-1.
out
dé bout bwa kôt. ti kout la. bâm tout, rout la
lôg. bâm ti goût nâ tout, sô chout ak sô jout.
ouz
lili sé f âm jalouz. komâ sa ma kouz. douz pous
logé.
X
oun
sé pou-n alé okap. foui moun sou chân mas.
tout moun al lâ mês. kou-n soti, li vini. tou-
toun, sé bô moun. zoun, sé ti sè sô choun. li pa
nâ gou-n. fou-n ap chofé.
oug
milo, ti boug radi. goug gê fé.
Dizièm Lésô (kôtinué)
oud
jèmèn sévi ak bô pond, jèmèn fè fâfâ soud.
kamèn ba jèmèn kout koud. ba odèt dé goud.
ouf
ti fi a pouf, bâm souf, ti gasô. touf zèb la épé.
ouch
rouch, a la mouch. bâm dé louch pwa souch,
ma mâjé ak kouch kouch. bouch ou gou. alé â
ba douch la. fouch la nâ choük bwa a.
ouj
pwa rouj. pwa rouj bô ak kouch kouch. jété la-
jâ a la gouj.
ôzièm Lésô
aé
zôbi lakaé.
aê
kaê ak abèl.
A /
ea \
léa ak réa alé lakaé. sé dodo méa. téa rété bi-
zotô.
éâ
péâ rété la.
ai
kora vân mai. zaza pa rai karé.
ay
bay poul la pay pou-1 pôn nâ kay la. zaza bèl
tay. ray la pasé nâ mitâ la ri a.
ây'
sa sé gây chây nâ. ây, ma chè, kité-m â pé.
ôzièm Lésô (kôtinué)
ia
sia pa lèd. lia gê boutîk. diri sa a sé diri ti-zia.
sé pa tia-tia.
ya
ya vini démê. ayayay, pa fè sa. pa di yayay ko
sa.
• A
ia
mwê pa rêmê viân. siâm fè chémizèt. piâ pa
ti maladi. jâ karé lia. liân mol fè tizân.
A
ya
pa di karé: la «yâ». si ou di-1 la «yâ», la fâché,
ni yayay ni yâyây pa mo pou di.
wa
wal la souvâ. sémên sêt sé sémên walwadi.
wâ
jou malè wâga sové.~
ié
twa pié bwa dôm. an marié zaza ak karé. pa
fè sa, sôjé bô dié. vo mié zaza rété ko sa, sâ
marié, karé babié âpil. li di la nétié ou.
iè
piè pa di ni wi ni nô. siro mièl bô. sièl la nwa.
pa bwè biè ko sa. tétiè chwal la kasé. li rété an
ariè. zaza fié.
iê
ou fè biê. li a riê-n-afè.
yé
wa péyé lajâ chada a. vin séyé rad la* lap
bayé, li âvi dômi. lèt kayé fotif iâ. tayé kostim
nâ jodi a. karé dérayé, tout diri a gayé a tè.
— 26
ôzièm Lésô (kôtinué)
U A A A •
yeye apil.
yè
yè liz té vini. li fè sa déyè do mwê. sé ti moun
yè maté.
yi .
bouyi lèt la biê. kéyi tout roz nâ jadê â.
io
nou kôiïê la fâmi vio. vio rété nâ katié babiôl.
karé gê diol a lè lè.
iô
li bâm dé piô nâ damié. aza dou# si ou piké-1,
sé liô. sa ki gêyê, wap fè fiô kô sa. kola asâsio
bo. di ri a diodio bo.
yo
yo di ya vini démê. tiyo a koulé lotâ. ou miyô
pasé-m. tout ti fi yo té la.
oy
roy. si-m pa rélé roy, si-m pa rélé, ma touf é.
J \ oy
karé fimê poy. ti moy sé ti nô moris. é ti nô éd-
ga sé toy. ou kwè sa fè-m kichôy.
iou
pou ki ou â tioutiout kô sa. li râjé sa piout.
x you
you sèl moun té vini. wi youn sèlmâ. yo vini
youn youn, youn pa youn, youn déyè lot.
boubouy kôrosôl la
fè limiè. tach rouy yo
fouy la.
koukouy nâ bwa
papié a pèdi nâ
— 27
» Douzièm Lésô
pl
plâté pié rôz yo. sa nâ pla mê mwê. pa gê plézi
nâ sa. la pli fini tôbé. plot fil la tôbé a tè. a la
ploum.
bl
blâ pobâ mâjé kasav, pwasô, pimâ, bwè tafia
kou tout nèg. sièl la blé. mwê té blié sa. bâm
dé blokèt pou-m râjé soulié-m. li ba li you blo.
kl
klara sé bèl ti fi. kay la fè klè paské li klisé.
kloch la sônê. klou a piké mwê.
gl
achté sêk kob glas, légliz ap sônê gla, gê moun
mouri. tè glèz la glisé. vân mwê dé glôs siro.
vl
/
zaza pa vlé mâché ak karé. li vlâ pou li ak you
rouchin. vlopé pê â biê. a lè ki lé, li dous kou
vlou.
dl
fè cho, bâ mwê you bô vè dlo glasé. pié mâgo
a plê flè. zaza apé pasé you flo ak mâno. dra-
po aisiê apé floté â ro sémafo a. sé flit li jwé.
fl
flè pwa kôgo. flè a fênê.
ti dio plâté âpil flè nâ jadê-1.
flèch kân nâ pousé, kân nâ ap mi.
f .
psit, psit, vin vân pê.
pr
pratik lèt la pa vini. prété pa bay. sèl pa fè
pri. promès sé dèt.
— 28 —
Douzièm Lésô (kôtinué)
br
bra li lôg. brétèl fâfâ kasé. pa fè bri nâ tèt
mwê. vâ broté pay la alé.
kr
akra cho, akra cho. prâ la kré pou ékri a, é i, o
x ou. pitit la krié âpil. dékrochi klou yo. krout
pê â sèk.
tr
travay la tè pa fè moun rich, mê sé bô travay,
li fè ou pa mouri mal. médam yo alé trésé pit.
trié‘kafé a. trokèt machân nâ tôbé nâ trou.
gr
a la zaza gra. mété âgré nâ tè a. grigri a volé,
grô nèg sé rémèd ko. groupé nou dé pa dé.
vr
sé pa vré sa. ouvraj la fini, ouvri pot la pou
mwê.
dr
dra lili biê blâ. drésé mâjé a pou mâno. ti gasô
â drivé a tè. yo ba li you dra.
fr
pwasô fri a sâti bô. kola frapé glasé. dlo la ri-
viè a f rèt. froté do-1 pou li.
gn
prâ pêgn nâ pou mwê. pêgnê tèt ou. âpêgn
soulié a fini, pôgna asasê âitôbé. pôgnèt li ka-
sé. ma bwè kèk boutèy châpagn nâ mariaj li. ,
mété tignô sou mai a, y
Trèzièm Lésô
Nô moun komâsé ak gro lèt.
a avèk A sé mêm bagay.
ana komâsé ak y ou gro A, mwê ékri «Ana».
è ak È sé mêm bagay.
èmâs komâsé ak y ou gro È, ma ékri «Èmâs».
i avèk I sé mêm bagay, ma ékri «Ima».
o avèk O, sé mêm bagay, mwê ékri «Odèt».
pa = Pa, ma ékri Paskal. Piè-Pol.
ma = Ma, ma ékri Mari. Matié, Moliè.
sa == Sa, ma ékri Sara. Sélia, Solâj.
la = La, ma ékri Lamot, Lérwa, Lilia.
ba = Ba, ma ékri Bâtis, Bénwa, Bobrê.
ka — Ka, ma ékri Kora, Koulout.
ta = Ta, ma ékri Tôma, Tata, Téa.
ra = Ra, ma ékri Raoul, Richa, Rojé
za = Za, ma ékri Zakari, Zaza, Zoun.
na = Na, ma ékri Natali, Néila, Nina,
ga = Ga, ma ékri Gabrièl, Gastô.
va = Va, ma ékri Vana, Vio.
da = Da, ma ékri Danièl, Dadi, Dirozo.
fa = Fa, ma ékri Fabiê/ Frâswa, Fléri..
cha =, Cha, ma ékri Charité, Chai,
ja = Ja, ma ékri Jano, Jâ, Janin.
youn 1 sis 6 â
dé 2 sèt 7
twa 3 uit 8
kat 4 nèf 9
sêk 5 dis 10 t
— 30 —
Trèzièm Lésô (kôtinué) — Lékti.
A oz 11 vên-sis 26
douz 12 vên-sèt 27
trèz 13 vê-t-uit 28
katoz 14 vê-t-nèf 29
kêz 15 trât 30
sèz 16 karât 40
di-sèt 17 sêkât 50
diz-uit 18 , swasât 60
diz-nèf 19 swasât-dis 70
vê 20 swasât-ôz 71
ve-t-e-e 21 katré-vê 80
vên-dé 22 katré-vê-dis 90
vên-twa 23 katré-vê-ôz 91
vên-kat 24 A sa 100
vên-sêk 25
Âjélik
Ti fi ki pa kônê lavé, pasé,
Alé kay mâmâ ou
Ti fi ki pa kônê lavé, pasé,
Alé kay mâmâ ou
Âjélik o! Âjélik o!
Alé kay mâmâ ou,
Âjélik o! Âjélik o!
Alé kay mâmâ ou.
Krik? Krak!
1) Tou rô sâ fô: Bag.
2) Kaptên dèyè pot: Balé.
3) Kaptên â ba kabân: Pot châm.
4) Lakataw fè taw, nâ Ginê tâdé: Loraj.
— 31—\
Provèb
Sajès zâsèt nou yo.
La riviè avèti pa tué kokobé.
2 moun ônèt vân chwal yo sâ la vât.
Afè nèg pa jâm pitî, sé jâm kâsô yo ki étwat.
Tout bèt nâ lâ mè mâjé moun, sé rékê ki poté
[mové nô.
Lè vât chat plê, li di ké rat âmè.
Bay kou blié, poté mak sôjé.
Nâ kôpagni di ri, ti roch goûté grès.
Tout bèt di yo gra, lâbi di: mwê-mêm tou.
You sèl dwèt pa mâjé gôbo.
Abitâ pa mizé la vil. <
Jouroumou pa jâm dônê kalbas.
Pié kout prâ dévâ. z
Fèzè nat fè nat, li kouché a tè.
Trô gro nô tué ti chê.
Abisiô tué rat.
Jé wè, bouch pé.
Sa jé pa wè, kè pa tounê.
Dâ pouri gê fos sou bânân mi.
Moun Gonaiv di: Sa map fè, sé sa map okipé.
Avâtaj kok, sé zéprô.
Grên promênê di li tâdé âpil bagay, bwa pi ro
di sa li wè, sé pa palé.
Apré dâs, tâbou toujou lou.
Rai chê, di dâ-1 blâch.
Sot pa tüé, mê sot fè sué.
Sak vid pa kâpé.
Maladi gâté vâyâ. *
Tout jwèt sé jwèt, kochèt pa la dâ.
Bourik travay, chwal galônê.
Zafè kabrit pa zafè moutô.
Mâché sou pinga pou du pa pilé «si-m té kônê
Bèf sâ ké, Bô Dié pousé mouch pou li.
a limèt a é • 1 0 OU
J. ' y w
pa tat B ■'■ÿ' . -L z L’-L U pa Pé pi po pou
ma to - ■i - f ma mé mi mo mou
sa pat i sa sé teiSillsSïïIs: si so sou
la ve / f..1 -t&H. L fe- LLLrL l - T > ' \ la lé li lo lou
t ba ' t--*; - ' 'Æ ■ÿ" F ba 4 T| > T be bi - . - -m - .. - _ bou
ka bân 1 I i f >7. ka ké ki ko kou
ta lô ta té ti to tou
ra zwa ra ré ri ro rou
za boka * II. F I za zé zi zo zou
na jé na *. ne • ni no nou
ga to T-. ga gé gi go gou
va liz F>.-r va vé VI » vo vou
da mié ! da dé di do dou
fa nal fa fé fi fo fou
cha po cha ché chi cho chou
ja te I I' ' 1 ja jé • • ]1 jo jou
|